Theo Focus | 2025-08-13

Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos trong chuyến thăm Ấn Độ tuần trước, đã thể hiện việc Manila tiếp tục cam kết gia tăng hợp tác quốc phòng với các nước đồng minh sau một loạt các vụ đụng độ với Trung Quốc ở khu vực Biển Đông có tranh chấp.

Ông Marcos được trải thảm đỏ đón tiếp và duyệt đội danh dự khi ông đặt chân đến dinh thực Rashtrapati Bhavan vào ngày 4/8. Trong chuyến thăm cấp nhà nước kéo dài 5 ngày, ông đã có các cuộc hội đàm về an ninh và thương mại với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại New Delhi và với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Ấn Độ tại Bangalore.

Theo tuyên bố của chính phủ Philippines, trong ngày 5/8, hai nhà lãnh đạo đã ký Hiệp định Đối tác Chiến lược, bao gồm một loạt thỏa thuận nhằm tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực, trong đó có quốc phòng, an ninh, thương mại, khoa học - công nghệ và du lịch.

“Những thỏa thuận mang tính dấu ấn này là một bước đi quan trọng trong việc mở rộng quan hệ Philippines-Ấn Độ ra ngoài các lĩnh vực truyền thống” - tuyên bố cho biết.

“Quan hệ này được xây dựng dựa trên khát vọng về một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do, cởi mở và toàn diện, dung hợp” - tuyên bố trích lời Tổng thống Marcos.

Trước đó, Philippines đã ký các hiệp định đối tác chiến lược với bốn đồng minh khác là: Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc và Việt Nam.

'Những giá trị chung'

Hiệp định mang tính bước ngoặt giữa Philippines và Ấn Độ được ký kết trong bối cảnh các đồng minh đang đối phó với căng thẳng ngày càng tăng với Trung Quốc trên khắp khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông - một tuyến vận chuyển hóa hóa quan trọng của thế giới - ngay cả sau khi một tòa trọng tài quốc tế đã phán quyết rằng: Tuyên bố chủ quyền của họ không có cơ sở pháp lý.

Các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đã làm nảy sinh các cuộc đối đầu với Philippines và các quốc gia khác cũng tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, bao gồm: Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan.

Hiệp định quốc phòng mới nhất tập trung vào việc tăng cường hợp tác giữa các lực lượng quân đội Philippines và Ấn Độ — bao gồm lục quân, không quân và hải quân.

“Ấn Độ và Philippines là bạn bè theo lựa chọn [của hai nước] và là đối tác theo định mệnh” - ông Modi nói với ông Marcos trong một bài phát biểu. “Từ Ấn Độ Dương đến Thái Bình Dương, chúng ta đoàn kết bởi các giá trị chung".

Ông Marcos gọi diễn tiến mới này là minh chứng cho “sự phát triển vượt bậc” của mối quan hệ 75 năm giữa Philippines và Ấn Độ.

Trong một tuyên bố, Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Eduardo Año mô tả chuyến thăm là “một dấu mốc quan trọng” đồng thời nhấn mạnh “cam kết chung đối với ổn định khu vực, khả năng phục hồi kinh tế và trật tự quốc tế dựa trên luật pháp” của hai quốc gia - tờ The Philippine Star đưa tin ngày 12/8.

Chuyến thăm cho thấy quyết tâm của Philippines trong việc hợp tác với các đối tác tương đồng/có cùng chí hướng để bảo vệ hòa bình và thúc đẩy thịnh vượng trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương - cố vấn Año nói thêm.

Các hoạt động phòng thủ ở Biển Đông

Chuyến thăm diễn ra cùng thời điểm với diễn tập Hoạt động Hợp tác Hàng hải đầu tiên giữa hải quân Philippines và Ấn Độ kéo dài trong hai ngày 3-4/8. Trong cuộc diễn tập này, các tàu chiến Ấn Độ đã tuần tra cùng các tàu Philippines trên Biển Tây Philippines - hoạt động được thiết kế nhằm mục tiêu tăng cường khả năng phối hợp hoạt động và nhận thức về không gian biển.

Một liên minh như vậy củng cố khả năng bảo vệ chủ quyền và quyền tài phán của Philippines trong khu vực - cố vấn Año nói.

Ông bày tỏ hy vọng sẽ có "sự mở rộng hoạt động hợp tác hải quân, huấn luyện chung, trao đổi công nghệ và hợp tác” trong các lĩnh vực như an ninh mạng, ứng phó thiên tai/thảm họa và cơ sở hạ tầng dưới biển - tờ The Philippine Star dẫn lời.

Tại vùng biển có tranh chấp, Philippines đã triển khai các cuộc tuần tra hải quân cùng với Hoa Kỳ và các đồng minh chiến lược khác, trong đó có Nhật Bản, Úc, New Zealand và Pháp nhằm thúc đẩy tự do hàng hải và tăng cường khả năng răn đe Trung Quốc.

Bắc Kinh cáo buộc Manila “lôi kéo các nước bên ngoài để gây rối” ở Biển Đông.

Hiện đại hóa quân sự

Chuyến thăm của ông Marcos diễn ra sau khi Philippines mua hệ thống tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos của Ấn Độ theo một hợp đồng trị giá 375 triệu USD ký vào tháng 1/ 2022. Lô hàng đầu tiên được giao vào tháng 4/2024 và lô thứ hai được giao vào tháng 4/2025.

Việc mua sắm này là một phần của Dự án Mua sắm Tên lửa Chống Hạm Phóng từ Bờ của hải quân Philippines.

Theo báo Philippine Daily Inquirer, lục quân Philippines cũng muốn có tên lửa BrahMos cho Dự án Mua sắm Hệ thống Tên lửa trên Đất liền của mình.

Ông Marcos xác nhận Manila đang lên kế hoạch mua thêm tên lửa siêu thanh từ Ấn Độ.

“Philippines đang trong quá trình hiện đại hóa quân đội, vì vậy chúng tôi đang xem xét những gì phù hợp nhất cho nhu cầu phòng thủ của mình” - ông nói với trang tin Firstpost của Ấn Độ vào ngày 6/8.

“Chúng tôi không chuẩn bị cho chiến tranh” - ông nói. “Chúng tôi chỉ đang ứng phó với những thách thức hiện phải đối mặt".

Nhấn mạnh dự án BrahMos, Tổng thống Marcos nói rằng ông và ông Modi “bày tỏ sự hài lòng về tốc độ nhanh chóng của quá trình hiện đại hóa quốc phòng đang diễn ra của Philippines và khả năng, cũng như tầm ảnh hưởng ngày càng mở rộng của ngành công nghiệp quốc phòng nội địa Ấn Độ với vai trò là một đối tác trong dự án này".

Trước các cuộc tập trận quân sự thường niên Mỹ-Philippines vào năm ngoái, Quân đội Mỹ đã triển khai các bệ phóng tên lửa Typhon tại một địa điểm không được tiết lộ ở Bắc Luzon của Philippines.

Việc triển khai này "đã làm gia tăng căng thẳng trong khu vực” - Bắc Kinh lên tiếng và yêu cầu các bệ phóng này phải được rút bỏ ra khỏi khu vực.