Tác giả: Cheng Chung-lan | 2025-09-18

Tại Nhật Bản, các báo cáo đang xuất hiện về những vụ mua đất quy mô lớn từ nguồn quỹ của các nhà đầu tư Trung Quốc , khiến công chúng Nhật ức chế.

Từ một khu nghỉ mát ở Hokkaido đến một hòn đảo trong Biển Seto, các thương vụ này đang làm dấy lên nghi ngờ rằng những dự án dường như thuần túy thương mại có thể đe dọa các địa điểm chiến lược và nguồn tài nguyên thiết yếu, trở thành rủi ro mới về an ninh quốc gia.

Thị trấn Kutchan ở Hokkaido nằm dưới chân núi Yotei, cách thành phố Sapporo khoảng hai giờ về phía tây nam.

Các kế hoạch bất động sản của Trung Quốc tại Kutchan đã gây tranh cãi. Tháng 7 vừa qua, tuần san Shukan Bunshun đưa tin một liên danh các công ty Trung Quốc đã mua khoảng 60 héc-ta đất ở Kutchan để phát triển một “Làng Trung Quốc”. Các nhà phát triển đã chặt phá trái phép 3,9 héc-ta rừng, gây sốc cho cộng đồng địa phương.

Sau khi xác nhận các vi phạm của dự án, chính quyền tỉnh Hokkaido đã ra lệnh đình chỉ xây dựng vào đầu tháng 6.

Một cựu nhân viên của công ty xây dựng nói với một đài truyền hình rằng lực lượng lao động gồm “một nhóm người Trung Quốc sống tại Nhật” cùng các lao động được đưa từ Trung Quốc sang để xây tường bao.

Các đội thợ được luân phiên hai tuần một lần, với 60–70 người có mặt tại công trường cùng lúc, và vật liệu xây dựng được chuyển từ Trung Quốc bằng container, cựu nhân viên này cho biết.

Theo điều tra của Shukan Bunshun, công trình, còn có tên “Dự án Cuộc sống mới Thị trấn Kutchan”, khởi công năm 2019 và dự kiến hoàn thành vào năm 2035. Kế hoạch bao gồm khách sạn, căn hộ, siêu thị và các khu sinh hoạt chung.

“Dự án này nhắm đến người [mua] Trung Quốc. Họ đã bắt đầu chạy quảng cáo trên các trang web Trung Quốc để rao bán nhà nghỉ dưỡng”, một quan chức giấu tên cho biết.

Một phần trong diện tích 60 héc-ta đã được bán lại cho các nhà đầu tư và công ty Trung Quốc khác, một quan chức khác xác nhận.

Một số nhà quan sát suy đoán các công ty Trung Quốc đang cân nhắc việc đóng chai nguồn nước ngọt tại địa phương để xuất về Trung Quốc. Điều này có thể gây rủi ro cho hạ tầng và an ninh địa phương.

Shukan Bunshun đưa tin dự án này có thể vi phạm bảy luật khác nhau, bao gồm luật về khai thác gỗ, quy chuẩn xây dựng, quy hoạch đô thị, cảnh quan, ô nhiễm đất, và bảo tồn nguồn nước.

Nông dân địa phương lo lắng

“Có vẻ nơi này sẽ bị biến thành khu cho người giàu Trung Quốc”, một nông dân nói với Shukan Bunshun hồi tháng 7. “Điều đáng nói là công trình được thi công mà không xin phép, đầy rẫy các vi phạm… và điều đáng sợ nhất là nó có thể làm tăng nguy cơ lũ lụt”.

Tiền đồn chiến lược được đầu tư bởi Trung Quốc

Một trường hợp tương tự đã xuất hiện tại đảo Kasasa ở Biển Seto. Từng được cư dân mô tả là một nơi nghỉ dưỡng yên tĩnh, hòn đảo hiện đang chứng kiến làn sóng mua đất của người Trung Quốc. Các nhà phát triển đang "san bằng núi để phân lô”, một cư dân nói với tờ Sankei Shimbun.

Theo chính quyền tỉnh Yamaguchi, đảo Kasasa nằm cách cảng Komatsu trên đảo Suo-Oshima khoảng 2 km, có diện tích khoảng 940.000 m².

Trên đảo chỉ có năm hộ gia đình với bảy cư dân, trong đó chỉ ba người thường trú. Việc đi lại phụ thuộc vào chuyến phà chạy ba đến bốn lần mỗi ngày từ Komatsu.

Ở những khu vực từng hoang vắng, máy móc hạng nặng và các đường tải điện đã bắt đầu xuất hiện. Các bức không ảnh mới chụp cho thấy rừng bị chặt phá, có vẻ để chuẩn bị cho dự án phát triển quy mô lớn.

Hồ sơ nhà đất cho thấy một số chủ đất có địa chỉ đăng ký chỉ ở Thượng Hải.

Các đại lý bất động sản cho biết có lượng lớn người hỏi mua, gồm cả những mức trả hấp dẫn từ công dân Trung Quốc đang sống ở Tokyo và Saitama. Một đoàn khách từ Đại Liên, Trung Quốc, thậm chí đã tới thăm hòn đảo.

“Chúng tôi chưa bị thiệt hại trực tiếp gì, nhưng… nếu toàn bộ đất ở đây rơi vào tay người Trung Quốc, thì người Nhật chúng tôi sẽ trở thành thiểu số”, một cư dân nói.

Mạng xã hội Trung Quốc đăng những bình luận khoe khoang như: “Rẻ quá. Làm sao mua được đây?” Một người dùng thậm chí thúc giục một người mua tiềm năng "hãy cắm cờ Trung Quốc sau khi mua đất”.

Gần hành lang bay của quân đội Mỹ

Các vụ mua đất nhạy cảm như vậy đã làm quan ngại các nhà bình luận Nhật Bản. Đảo Kasasa nằm gần hành lang bay của căn cứ quân sự Mỹ tại Iwakuni. Chỉ cần một chiếc thuyền nhỏ là có thể đến căn cứ hải quân Nhật ở Kure.

Luật Trung Quốc cho phép Bắc Kinh tịch thu tài sản ở nước ngoài của công dân Trung Quốc và yêu cầu họ hợp tác trong công tác tình báo.

Kasasa có thể trở thành một "căn cứ drone" của Trung Quốc, Iwakuni City Councilman Takashi Ishimoto nói.

“Nếu người Trung Quốc tiếp tục mua các hòn đảo trên Biển Nội địa Seto, điều đó thực tế chẳng khác nào một cuộc xâm lược của Trung Quốc”, ông nói, theo trang tin CNA của Đài Loan.

Luật hiện hành của Nhật chỉ yêu cầu báo cáo các thương vụ mua đất của người nước ngoài khi sự đã rồi, và điều này là chưa đủ, Giáo sư Kiyoto Adachi về luật và kinh tế tại Đại học Hokusei Gakuen ở Sapporo, nói với Sankei Shimbun hồi tháng 9.

“Cần giới thiệu một cơ chế thẩm định trước giao dịch", ông nói, đề cập tới một cơ chế tương tự hệ thống xét duyệt mua bán đất của Úc.

Ông khuyến nghị ban hành các biện pháp địa phương, như quy định bảo vệ cảnh quan hoặc đánh thuế đặc biệt đối với biệt thự.