Tác giả: Tai Lu | 2025-10-08

Một tài liệu quân sự bị rò rỉ của Nga đã hé lộ mức viện trợ đáng lo ngại của nước này cho kế hoạch xâm lược Đài Loan của Trung Quốc.

Tổ chức nghiên cứu Royal United Services Institute (RUSI) có trụ sở tại London hồi tháng 9 đã công bố một tài liệu tiết lộ chi tiết việc mở rộng hợp tác quân sự giữa Nga và Trung Quốc.

Moscow đã đồng ý hỗ trợ Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) trong việc huấn luyện lực lượng thiết giáp đổ bộ đường không và cung cấp các vũ khí, trang bị liên quan.

Nhóm tin tặc Black Moon đã thu thập và công bố tài liệu dài khoảng 800 trang, bao gồm các hợp đồng, danh mục thiết bị và các cuộc trao đổi thông tin. Theo tài liệu này, vào năm 2023, Nga đã phê duyệt việc bán cho Trung Quốc một gói hợp đồng gồm các phương tiện đường không và hệ thống huấn luyện đủ cho một tiểu đoàn, đồng thời cam kết hỗ trợ tích hợp chúng vào hệ thống của các đơn vị lính dù thuộc PLA.

Tài liệu này cho thấy Moscow “đang trang bị và huấn luyện lực lượng đặc nhiệm Trung Quốc để xâm nhập lãnh thổ các nước khác mà không bị phát hiện, đưa ra các phương án tấn công nhằm vào Đài Loan, Philippines và các quốc đảo khác trong khu vực”.

Nga chuyển giao thiết bị quân sự

Theo RUSI, các hệ thống chính nằm trong thỏa thuận gồm 37 xe chiến đấu đổ bộ hạng nhẹ BMD-4M, 11 pháo tự hành chống tăng Sprut-SDM1, 11 phương tiện bọc thép chở quân đường không BTR-MDM Rakushka cùng nhiều xe chỉ huy và quan sát.

Tất cả các phương tiện này đều được sản xuất để tương thích với mạng lưới chỉ huy — thông tin liên lạc của Trung Quốc và sẽ được kiểm thử về khả năng tương tác điện từ.

Thỏa thuận cung cấp cho Trung Quốc hệ thống dù chuyên dụng Dalnolyot - có khả năng thả tải trọng lên tới 190 kg từ độ cao tối đa 9.754 mét và lướt xa 30–80 km tùy theo trọng lượng. Hệ thống này sẽ tăng cường đáng kể khả năng thực hiện các hoạt động thâm nhập tầm xa của lực lượng đặc nhiệm PLA.

Những hệ lụy chiến lược đối với Đài Loan

Các nhà phân tích cho rằng quyết định của Moscow phản ánh nỗ lực của nước này nhằm huy động nguồn tài chính phục vụ cuộc chiến tại Ukraine, đồng thời thắt chặt mối quan hệ chiến lược với Bắc Kinh thông qua chia sẻ công nghệ quân sự.

Nga đã phát động cuộc xâm lược toàn diện nhằm vào quốc gia láng giềng vào tháng 02/2022.

Theo các nhà phân tích, hợp tác giữa Trung Quốc và Nga có thể làm phức tạp thêm chiến lược khu vực của Mỹ, khi kéo Bắc Kinh can dự sâu hơn vào xung đột tại eo biển Đài Loan.

“Mối đe dọa là có thật”, Tony Hu - cựu quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ và là trung tá đã nghỉ hưu cho biết, trong cuộc phỏng vấn với Focus. Ông đánh giá: “Nga đang cung cấp kinh nghiệm tác chiến và năng lực kỹ thuật cho Trung Quốc, điều mà nước này vẫn còn thiếu lâu nay”.

Ông Hu lấy dẫn chứng về hệ thống Dalnolyot, giải thích rằng khả năng thả dù từ độ cao lớn nhưng mở dù ở tầm thấp của nó có thể cho phép lực lượng đặc nhiệm Trung Quốc xâm nhập các mục tiêu ở Đài Loan và phối hợp với các mạng lưới nội gián hiện có. “Đây là những kỹ năng mà PLA chưa có, nhưng sẽ cực kỳ hữu ích trong kịch bản xâm lược Đài Loan”, ông nói.

Ông Lai I-Chung, thành viên ủy ban cố vấn của viện nghiên cứu Taiwan Thinktank, cho biết mức độ và tần suất các cuộc tập trận chung giữa Trung Quốc và Nga đang gia tăng đều đặn, với các địa điểm huấn luyện “ngày càng sát Đài Loan hơn”.

Các cơ quan an ninh Đài Loan đang theo dõi chặt chẽ hơn sự can dự của Nga, bởi “Nga vẫn nắm ưu thế trong các hoạt động đổ bộ đường không và quy trình chỉ huy – kiểm soát”, ông nói với Focus. “Những yếu tố này có thể trở thành hình mẫu có giá trị cho quá trình hiện đại hóa lực lượng trên không của Trung Quốc”.

Thách thức và hạn chế

Chen Yu-Hua, trợ lý giáo sư ngành Nghiên cứu Trung Quốc tại Đại học Quốc tế Akita (tỉnh Akita, Nhật Bản), nhận định quan hệ đối tác chiến lược “không giới hạn” giữa Trung Quốc và Nga, dựa trên mục tiêu chung chống lại Mỹ, trên thực tế đã phát triển thành một “liên minh không chính thức”. Hiện nay, hợp tác chiến lược giữa hai nước thậm chí còn bao gồm cả các chương trình huấn luyện chung sử dụng tiếng Nga.

Tuy nhiên, trợ lý Chen nhấn mạnh, Trung Quốc vẫn sẽ phải đối mặt với hàng loạt thách thức trong bất kỳ kịch bản xung đột tiềm tàng nào liên quan đến Đài Loan — không chỉ trong việc bảo đảm khả năng sẵn sàng của trang thiết bị, mà còn ở việc ứng phó với phản ứng của Mỹ và Nhật Bản, giải quyết các mâu thuẫn nội bộ trong Đảng, cũng như khắc phục sự thiếu kinh nghiệm tác chiến của PLA kể từ sau cuộc chiến Trung – Việt năm 1979.

Mức độ sẵn sàng của xã hội Trung Quốc trong việc chấp nhận hy sinh cho chiến tranh cũng còn là một ẩn số — đặc biệt trong bối cảnh phần lớn các gia đình chỉ được phép có một con trong giai đoạn từ năm 1980 đến 2016.

Trong phát biểu với tờ Up Media, ông Shen Ming-Shih, nghiên cứu viên tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Đài Loan, phán đoán Trung Quốc có thể sẽ tìm cách mô phỏng chiến thuật tấn công đổ bộ đường không một cách nhanh chóng của Nga với sự hỗ trợ từ Moscow.

Tuy nhiên, ông cho rằng các đơn vị đổ bộ đường không của PLA vẫn còn tương đối nhỏ, phụ thuộc nhiều vào các máy bay vận tải cỡ lớn và bị hạn chế về hỏa lực mặt đất sau khi đổ bộ.

Ngoài ra, Đài Loan cũng đã triển khai các biện pháp phòng thủ tại các sân bay và các khu vực có tầm cao lớn, ông Shen cho biết.

Do hạn chế về nhiên liệu và tải trọng của trực thăng, nếu Trung Quốc sử dụng các tàu đổ bộ làm bệ phóng thì sẽ phải đối mặt với rủi ro đáng kể bị tấn công bởi tên lửa chống hạm tầm xa và hệ thống phòng không của Đài Loan, ông Shen đánh giá.