Oleh Lee Hsien-chih | 2025-07-01

Taiwan telah menyenaraihitamkan dua syarikat teknologi China yang besar dalam perubahan dasar secara mendadak yang merangka pembuatan cip maju sebagai kepentingan keselamatan negara.

Pada bulan Jun, Pentadbiran Perdagangan Antarabangsa Taiwan (ITA) mengemas kini senarai Komoditi Berteknologi Tinggi Strategiknya untuk memasukkan Huawei dan Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC), bersama dengan beberapa anak syarikat mereka di luar negara.

Syarikat-syarikat Taiwan kini memerlukan kelulusan kerajaan terlebih dahulu sebelum mengeksport sebarang produk kepada entiti-entiti ini. Senarai hitam yang dikemas kini termasuk syarikat-syarikat bersekutu Huawei di Jepun, Rusia dan Jerman, dan ini telah secara teruknya menyekat akses mereka kepada teknologi asing.

Pemerhati-pemerhati secara meluas menganggap langkah ini sebagai kali pertama Taiwan mengenakan kawalan eksport peringkat tinggi sedemikian secara khusus menyasarkan firma-firm teknologi utama China.

Sementara berselaras dengan dasar eksport AS, langkah itu menekankan usaha Taiwan untuk menjadikan semikonduktor sebagai aset keselamatan negara di tengah-tengah pengaruh teknologi China yang semakin meningkat.

"Peralihan baru-baru ini menandakan satu langkah substantif ke arah persaingan teknologi strategik dengan China," kata Min-yen Chiang, timbalan pengarah Keselamatan Ekonomi di badan pemikir Pusat Teknologi, Demokrasi dan Masyarakat (DSET), kepada Bloomberg pada 17 Jun.

"Berbanding dengan negara-negara demokrasi lain yang berteknologi dengan struktur-struktur perindustrian yang serupa -- seperti Jepun dan Korea Selatan -- Taiwan kini mengambil pendirian yang lebih tegas," tambahnya.

Senarai semakan ITA termasuk 601 entiti dari China, Rusia, Iran dan Pakistan.

Pentadbiran menekankan bahawa kawalan ini bertujuan untuk "mencegah percambahan senjata dan menangani kebimbangan keselamatan negara," dengan menggesa pengeksport-pengeksport Taiwan untuk menilai risiko dengan teliti.

Jabatan Kastam telah menguatkuasakan langkah-langkah tersebut di sempadan, dan mereka yang melanggar peraturan-peraturan akan menghadapi pendakwaan jenayah dan sekatan perniagaan.

Zhu Fenglian, jurucakap Pejabat Hal Ehwal Taiwan di China, membalas pada 25 Jun dengan menuduh pihak berkuasa Taiwan "berulang kali menggunakan taktik jahat dan durjana" untuk memihak kepada Washington.

"Semua tindakan keji ini adalah memalukan," kata Zhu ketika ditanya mengenai senarai hitam Taiwan yang dikemas kini.

Kebimbangan keselamatan

Sekatan itu boleh secara ketaranya menghalang keupayaan Huawei dan SMIC untuk mendapatkan bahan-bahan dan alat-alat buatan Taiwan yang amat diperlukan untuk pembuatan cip kecerdasan buatan (AI).

"Sama ada dari perspektif keselamatan negara, perlindungan industri atau strategi geopolitik, Taiwan jelas mempunyai tanggungjawab untuk mengambil bahagian dalam usaha pakatan demokratik global untuk mengekang penyusupan teknologi China," Lin Ting-hu, timbalan setiausaha agung Persatuan Undang-Undang Antarabangsa Taiwan, memberitahu Focus.

Lin, juga bekas penyelidik di Majlis Keselamatan Negara Taiwan, menekankan bahawa Taiwan tidak boleh melihat dasar China semata-mata melalui lensa ekonomi.

"Jika produk-produk daripada syarikat-syarikat kritikal seperti TSMC [Taiwan Semiconductor Manufacturing Co.] berakhir di tangan kuasa musuh, akibatnya akan melampaui kerugian industri. Komponen-komponen ini boleh menjadi bahagian teras sistem ketenteraan, yang secara langsung menjejaskan keselamatan [Taiwan] dan kestabilan serantau."

Financial Times menambah bahawa langkah yang diambil oleh Taiwan juga menyokong usaha AS untuk mengehadkan peningkatan teknologi China.

Walaupun Huawei telah mempromosikan cip AI nya sebagai pesaing Nvidia, prestasi sebenar mereka masih diragui.

Suatu pembongkaran yang dibuat oleh firma penyelidikan Kanada TechInsights mendapati MateBook Fold terbaharu Huawei menggunakan pemproses SMIC 7nm -- suatu pencapaian untuk China tetapi masih tiga generasi di belakang cip 2nm TSMC yang akan datang pada akhir tahun ini.

Ancaman saluran belakang

Sebagai peneraju semikonduktor global, Taiwan mengawal keupayaan pembuatan cip yang paling maju dan rangkaian yang luas daripada pembinaan bilik bersih kepada pembekalan bahan.

Walau bagaimanapun, tanpa pengawasan yang ketat, teknologi kritikal boleh bocor melalui saluran tersembunyi.

China pada masa dulu telah disyaki menggunakan rangkaian bayangan "startup" yang disokong kerajaan untuk mendekati pembekal-pembekal Taiwan sementara berkhidmat untuk firma-firma teknologi nasional teras China, termasuk Huawei, SMIC, Fujian Jinhua dan ChangXin Memory.

Selain daripada menyenaraian entiti dan mengawal lesen, Taiwan mesti menambah baik "penjejakan asal produk" dan "pengesahan huluan," terutamanya untuk cip-cip yang lebih kecil daripada 7nm, kata Lin.

“Cip-cip ini mempunyai potensi aplikasi ketenteraan dan mesti dianggap sebagai barangan strategik di bawah kawalan yang ketat,” katanya.

TSMC dan keseluruhan sektor semikonduktor Taiwan bukan sahaja menanggung beban ekonomi tetapi juga tanggungjawab geopolitik.

Jika Huawei dan SMIC masih memperoleh cip-cip buatan Taiwan melalui pintu belakang, Taipei mesti bertindak secara tegas untuk mengukuhkan pertahanannya dan menutup pintu-pintu tersebut.

[Bahagian I daripada II dalam siri mengenai Tech Security Push Taiwan]