Tác giả: Li Hsien | 2025-05-26

Nhiều quốc gia trong những năm gần đây đã mở rộng đáng kể đội ngũ nhân viên ngoại giao và củng cố các văn phòng "nửa ngoại giao" của họ tại Đài Loan, bất chấp nỗ lực lâu dài của Trung Quốc nhằm cô lập ngoại giao quốc đảo này.

Mặc dù Đài Loan chỉ có 12 đồng minh ngoại giao chính thức, quan hệ của họ với các cường quốc toàn cầu vẫn tiếp tục được tăng cường.

Năm 2016, bà Thái Anh Văn - Tổng thống Đài Loan thời kỳ đó đã có cuộc điện đàm lịch sử với Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ khi đó là ông Donald Trump.

Trong khi đó, Đức đã nối lại các chuyến thăm cấp cao bằng việc cử một quan chức cấp bộ trưởng đến Đài Loan lần đầu tiên sau 26 năm vào tháng 3/2023. Cũng trong tháng đó, Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Séc đã dẫn đầu một phái đoàn chính thức đến Đài Loan.

Theo số liệu được chia sẻ với Nikkei Asia ngày 8/5 bởi một quan chức am hiểu vấn đề, Đài Loan đã tiếp đón khoảng 400 nhà ngoại giao và các vị đại diện có chức năng tương tự trên thực tế trong năm 2024 — tăng một phần ba so với năm 2022.

Các phái bộ mở rộng

Mặc dù nhiều quốc gia không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, họ vẫn có các văn phòng với nhân sự từ bộ ngoại giao và bộ kinh tế phụ trách các dịch vụ lãnh sự và giao lưu văn hóa.

Số lượng nhân viên tại các văn phòng này đã tăng lên trong những năm gần đây.

Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan (AIT) -- trên thực tế là đại sứ quán của Hoa Kỳ tại Đài Loan, là một điển hình cho xu hướng này. Văn phòng tại Đài Bắc của AIT đã tăng hơn 120% nhân sự lên 550 người kể từ năm 2009.

"AIT đã tăng quy mô vì tầm quan trọng của nó ngày càng lớn" - cựu giám đốc AIT Stephen Young nói với Nikkei Asia vào tháng 5.

Ông cho rằng sự gia tăng này gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng Đài Loan có ý nghĩa đối với các quốc gia lớn và không bị cô lập.

Hội Giao lưu Nhật Bản – Đài Loan cũng đã tăng hơn gấp đôi số nhân viên lên 110 người trong 5 năm qua, bao gồm cả việc bổ nhiệm thêm một phó đại diện.

Số nhân viên của văn phòng Vương quốc Anh tại Đài Bắc đã tăng hơn 40% trong 6 năm. Đức, Thụy Điển và Úc cũng đã mở rộng các phái bộ của mình. Riêng Úc đã thiết lập thêm vị trí “giám đốc các vấn đề chiến lược” vào năm 2022, và Nhật Bản đã cử một sĩ quan tại ngũ của Lực lượng Phòng vệ làm tùy viên quân sự.

Đức và Cộng hòa Séc đã bổ sung các vị trí mới liên quan đến chính trị và văn hóa. Năm 2024, Cộng hòa Séc đã thành lập Trung tâm Séc tại Đài Loan để tăng cường hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực văn hóa và chính sách công nghệ.

Ngày càng quan trọng

Môi trường ngoại giao hậu COVID-19 của Đài Bắc đã có sự thay đổi lớn, ông Kuo Yu-jen, phó chủ tịch Viện Nghiên cứu Chính sách Quốc gia (INPR) tại Đài Loan, nói với Focus.

Bên cạnh việc số lượng nhà ngoại giao nước ngoài gia tăng, các phái đoàn còn tương tác thường xuyên hơn với các viện nghiên cứu của Đài Loan.

Ông Kuo nêu bật các hợp tác giữa INPR với Úc, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc và Hoa Kỳ trong các nghiên cứu về cáp ngầm và chiến tranh thông tin.

Theo ông, các sự kiện toàn cầu gần đây đã nhấn mạnh giá trị chiến lược của Đài Loan, bao gồm các cuộc biểu tình ở Hồng Kông năm 2019, phản ứng của Đài Loan trước COVID-19, cuộc chiến ở Ukraine và các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc sau chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi vào năm 2022.

Những diễn biến này cho thấy Đài Loan đang chuyển mình từ một vị thế nhạy cảm chính trị và từng bị gạt ra bên lề thành một nhân tố chủ chốt trong chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

“Đài Loan từ lâu đã có vai trò quan trọng” khi nước này điều chỉnh các nguồn lực và giá trị của mình phù hợp với lợi ích quốc gia của nhiều nước, ông Kuo nói.

“Dù là về nguyên tắc dân chủ, các ngành công nghiệp công nghệ cao, quốc phòng và an ninh, y tế công cộng quốc tế hay thương mại toàn cầu, các đóng góp của Đài Loan đều là 'hàng hóa công cộng toàn cầu', khiến Đài Loan trở thành một thành viên góp phần thiết yếu trong cộng đồng quốc tế”, ông nói.

Ông Kuo cho rằng việc mở rộng nhân sự tại nước ngoài là một quyết định chiến lược lớn của các chính phủ quốc gia, bất chấp sự phản đối của Bắc Kinh.

Khi các quốc gia công nhận tầm quan trọng của Đài Loan, họ đang chọn cách phản ứng với thực tế toàn cầu một cách thực dụng hơn, tập trung ít hơn vào sự phản đối từ Bắc Kinh và nhiều hơn vào việc đối phó với sự ép buộc, thâm nhập và các mối đe dọa như gián điệp kinh tế và tin tặc từ Trung Quốc, ông nói.