Theo Focus và AFP | 2025-10-10

ĐÀI BẮC -- Tổng thống Đài Loan Lai Thanh Đức cam kết đẩy nhanh việc xây dựng hệ thống phòng không nhiều tầng, trong khuôn khổ nỗ lực liên tục của Đài Loan nhằm tự bảo vệ trước các “mối đe dọa từ kẻ thù” ngày càng gia tăng.

Trong bài phát biểu nhân dịp Quốc khánh ngày 10 tháng 10, ông Lai tái khẳng định cam kết của Đài Loan trong việc tăng chi tiêu quân sự và thông báo kế hoạch trình một ngân sách đặc biệt dành cho quốc phòng trước cuối năm nay.

Đài Loan, một quốc gia dân chủ, từ lâu đã phải đối mặt với áp lực ngày càng gia tăng từ China, which views the island as part of its territory .

Năm 1949, lực lượng Quốc dân đảng của Tưởng Giới Thạch rút lui sang Đài Loan sau khi thất bại trong cuộc nội chiến Trung Quốc. Kể từ đó, Bắc Kinh và Đài Bắc luôn trong tình trạng đối đầu.

Lá chắn phòng không T-Dome

“Chúng ta sẽ đẩy nhanh việc xây dựng T-Dome, thiết lập một hệ thống phòng không nghiêm ngặt với khả năng phòng thủ nhiều tầng, phát hiện tầm cao và đánh chặn hiệu quả, đồng thời tạo nên một mạng lưới an ninh để bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân Đài Loan,” ông Lai phát biểu trong lễ kỷ niệm Quốc khánh.

Ông Lai không cung cấp thêm chi tiết về hệ thống T-Dome.

Theo Reuters, trước bài phát biểu của ông, T-Dome hay Taiwan Dome được thiết kế nhằm đối phó với các mối đe dọa ngày càng tinh vi như drone, rocket, tên lửa và máy bay quân sự.

Theo Reuters dẫn nguồn giấu tên, hệ thống này được mô phỏng theo mạng lưới phòng thủ tên lửa Iron Dome của Israel và việc phát triển đã đang được tiến hành.

Gần đây, Đài Loan đã ra mắt hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo mới mang tên Chiang Kung, hay Strong Bow. Hệ thống này, hiện đang trong giai đoạn sản xuất, là phiên bản nâng cấp của tên lửa Tien Kung (Sky Bow) III do chính Đài Loan phát triển. Nó được thiết kế để đánh chặn tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình ở độ cao lớn, với tầm bắn lên tới 70 km.

Các kế hoạch khác của Đài Loan

Bên cạnh đó, Bộ Quốc phòng Đài Loan đã mua ba bộ biến thể Iron Dome của Mỹ, gọi là Hệ thống Tên lửa Phòng không Mặt đất Tiên tiến Quốc gia (National Advanced Surface-to-Air Missile Systems), dự kiến sẽ về đến Đài Loan trong năm nay. Theo Liberty Times, lô hàng đầu tiên sẽ đóng vai trò then chốt trong chiến lược phòng thủ tổng thể của Đài Loan.

Ông Lai cho biết chi tiêu quốc phòng của Đài Loan sẽ vượt 3% GDP vào năm tới, với mục tiêu đạt 5% vào năm 2030.

Ông Lai cho biết: “Chúng ta sẽ thúc đẩy việc tích hợp các công nghệ cao và trí tuệ nhân tạo (AI) để xây dựng một hệ thống chiến đấu phòng thủ thông minh, tối đa hóa khả năng răn đe hiệu quả cho chiến lược bất đối xứng của chúng ta.”

Đài Loan cũng đang nỗ lực củng cố ngành công nghiệp quốc phòng trong nước và tăng cường các chuỗi cung ứng địa phương nhằm thắt chặt “vùng phòng thủ vững chắc” của quốc gia.

Ông Lai nhấn mạnh vai trò của Đài Loan như “một mắt xích quan trọng đối với hòa bình và ổn định ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương” và khẳng định cam kết của hòn đảo trong việc “duy trì hòa bình thông qua sức mạnh.”

Những xuyên tạc lịch sử của Bắc Kinh

Ông Lai kêu gọi Trung Quốc “chịu trách nhiệm với vai trò cường quốc” và ngừng xuyên tạc các tài liệu lịch sử quan trọng, bao gồm Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (UN).

Nghị quyết 2758 năm 1971 đã tước ghế của Đài Bắc tại Liên Hợp Quốc và thay thế bằng Bắc Kinh. Tuy nhiên, nhiều chính phủ đã bác bỏ quan điểm của Trung Quốc cho rằng Nghị quyết 2758 vĩnh viễn ngăn chặn Đài Loan gia nhập các tổ chức quốc tế.

Bên cạnh đó,Các quan chức Trung Quốc liên tục viện dẫn Tuyên bố Cairo năm 1943 và Tuyên bố Potsdam năm 1945 để khẳng định quyền tài phán của họ đối với Đài Loan, mặc dù các hiệp ước này áp dụng cho Trung Hoa Dân Quốc lúc bấy giờ, từ lâu trước khi Đảng Cộng sản Trung Quốc kiểm soát đại lục.

Ông Lai kêu gọi Trung Quốc “từ bỏ việc sử dụng vũ lực hoặc cưỡng bức để thay đổi hiện trạng dọc theo Eo biển Đài Loan.”

Bài phát biểu của ông Lai cố tình giảm nhẹ các khẳng định chủ quyền nhằm giảm nguy cơ khủng hoảng với Bắc Kinh, Tseng Wei-Feng, một nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế tại Đại học Quốc gia Chengchi ở Đài Bắc, cho biết với Hãng Thông tấn Trung ương (CNA).

Ví dụ, việc lược bỏ các cụm từ như “không phục tùng lẫn nhau” là một động thái chiến lược sau khi Trung Quốc lên án vào năm ngoái và tiến hành các cuộc tập trận quân sự sau đó.

Bài diễn thuyết năm nay tập trung vào việc tạo nền tảng cho “sự trỗi dậy của Đài Loan,” nhấn mạnh thương mại kinh tế và tận dụng khái niệm “Đài Loan dân chủ” làm nền tảng cho sự đoàn kết quốc gia, giáo sư khoa học chính trị Wang Hung-jen tại Đại học Quốc gia Cheng Kung ở Tainan, Đài Loan, cho biết với CNA.