Tác giả: Wu Qiaoxi | 2025-11-06

Hoa Kỳ và Campuchia sẽ nối lại cuộc tập trận quân sự chính yếu chung Angkor Sentinel sau tám năm tạm dừng. Đây là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi trong hợp tác và xây dựng lòng tin giữa hai quốc gia.

Dù vậy, cả hai nước vẫn chưa công bố khi nào hoạt động này sẽ được khôi phục lại.

Với mục tiêu hỗ trợ nhân đạo, những cuộc tập trận sắp tới sẽ gồm hỗ trợ kỹ thuật, tiếp cận y tế và huấn luyện gìn giữ hòa bình. Các bài tập thực tế này sẽ được thiết kế để tăng cường khả năng phối hợp và sẵn sàng ứng phó thảm họa trên toàn khu vực.

Động thái này diễn ra sau những nămmà Campuchia ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc.

Quỹ Châu Á - Thái Bình Dương của Canada nhận định hồi tháng 7: "Trung Quốc hiện đang là đối tác thương mại và nhà đầu tư lớn nhất của Campuchia, đồng thời là đối tác ngày càng thân thiết trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh".

Đàm phán ở Malaysia

Hai nước đã thông báo về kế hoạch nối lại hoạt động tập trận chung sau những cuộc hội đàm bên lề Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) tại Kuala Lumpur.

Đại diện cho Washington là Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth, trong khi Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Seiha là người đại diện cho Phnom Penh.

Sau cuộc hội đàm, Bộ trưởng Hegseth viết trên X: "Chúng tôi đã đồng ý tái khởi động cuộc tập trận quân sự song phương quan trọng với Campuchia. Hiệp định KL [Hòa bình Kuala Lumpur] thể hiện cam kết của Tổng thống Trump đối với hòa bình thông qua sức mạnh".

Được sự bảo trợ của Lục quân Hoa Kỳ tại Thái Bình Dương và chính thức bắt đầu vào năm 2010, mục tiêu của Angkor Sentinel là nâng cao khả năng hợp đồng tác chiến và xây dựng năng lực gìn giữ hòa bình và cứu trợ thiên tai. Các cuộc tập trận này đã bị tạm dừng vào năm 2017 khi Phnom Penh đề nghị hủy bỏ ngay trước thềm cuộc bầu cử quốc gia.

Kéo Campuchia bớt nghiêng về Trung Quốc

Trong suốt tám năm khi cuộc tập trận tạm ngưng, Campuchia ngày càng nghiêng về phía Bắc Kinh. Thay vì tập trận chung với Hoa kỳ, quốc gia này lựa chọn tham gia các cuộc tập trận Rồng Vàng cùng Trung Quốc.

Theo tuyên bố của Nhà Trắng, với việc nối lại hợp tác quốc phòng, Washington ca ngợi "nỗ lực bền bỉ" của Campuchia đối với việc theo đuổi mục tiêu vì hòa bình và an ninh. Các báo cáo từ Phnom Penh cho thấy quốc gia này có kế hoạch gia tăng cơ hội đào tạo cho các sĩ quan Campuchia ở các học viện quân sự của Hoa Kỳ, bao gồm cả West Point và Học viện Không quân Hoa Kỳ.

Nhà phân tích địa chính trị Đông Nam Á Seng Vanly bình luận trên tờ Kiri Post của Campuchia rằng, đây là một sự điều chỉnh chiến lược, "phản ánh động thái thực dụng của Washington nhằm tái hợp với Phnom Penh trong bối cảnh ảnh hưởng của Trung Quốc ngày càng lớn, đặc biệt là tại căn cứ hải quân Ream".

Với Campuchia, động thái này "phát đi tín hiệu về nỗ lực đa dạng hóa các đối tác an ninh và thể hiện một chính sách đối ngoại cân bằng hơn", ông nêu quan điểm.

"Nối lại các cuộc tập trận quân sự và dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí có thể khôi phục lòng tin và mở lại các kênh liên lạc giữa quân đội hai nước", nhà phân tích này cho biết.

Him Rotha, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khu vực của Campuchia, cho rằng quyết định này là một bước đi mang tính xây dựng. Ông nói với tờ Kiri Post rằng việc nối lại cuộc tập trận "phản ánh những nỗ lực của hai nước nhằm xây dựng lại lòng tự tin và sự tin tưởng lẫn nhau".

Khu vực hưởng lợi

Theo các nhà quan sát khu vực, việc nối lại Angkor Sentinel sẽ mang đến lợi ích chung cho khu vực.

Abdul Rahman Yaacob, nhà nghiên cứu an ninh tại Đại học Quốc gia Úc ở Canberra, bình luận trên tờ South China Morning Post (SCMP): "Đây là tin tốt cho khu vực Đông Nam Á vì nó cho thấy mối quan tâm liên tục của Washington đối với khu vực này và thiện chí hợp tác của Hoa Kỳ với Campuchia".

Quan hệ đang trở lên ấm hơn sau một loạt các hoạt động quốc phòng và ngoại giao của Hoa Kỳ. Lần đầu tiên sau tám năm, tàu USS Savannah của Hải quân Hoa Kỳ đã thực hiện chuyến thăm cảng Campuchia vào cuối năm 2024. Quân đội hai nước đã tổ chức đối thoại quốc phòng chung đầu tiên kể từ năm 2017. Ngoài ra, giới chức hai nước cũng thảo luận về khả năng hải quân Hoa Kỳ có thể ghé thăm căn cứ hải quân Ream trong tương lai.

Sophal Ear, phó giáo sư chuyên ngành nghiên cứu châu Á và các lĩnh vực khác tại Đại học Bang Arizona, đưa ra quan điểm trên tờ SCMP rằng, việc khôi cuộc tập trận Angkor Sentinel cho thấy "vai trò độc quyền của Trung Quốc đã giảm đi đôi chút" trong các mối quan hệ quốc phòng với Campuchia và thể hiện sự tham gia trở lại của Hoa Kỳ vào một khu vực đang có "cạnh tranh chiến lược" sâu sắc.