Ayon kay Robert Stanley | 2025-02-26

Gumagawa ang China ng bagong submarine na kayang maglunsad ng hypersonic missiles na dinisenyo upang sirain ang mga missile systems na ibinigay ng US sa Pilipinas at may potensyal na magdala ng mga nuclear warhead, ayon sa mga ulat.

Maaaring layunin ng bagong submarine ng China na kontrahin ang US Typhon missile launchers na inilagay noong Abril sa Luzon, iniulat ng The Defense Post noong Pebrero 24, batay sa isang publikasyong konektado sa China State Shipbuilding Corporation, isang supplier ng navy ng People's Liberation Army (PLA).

Inilagay ng militar ng US ang Typhon missile system sa hilagang bahagi ng Pilipinas noong nakaraang taon bilang bahagi ng taunang magkasanib na pagsasanay. Sinimulang sanayin dito ang mga sundalong Pilipino, na may planong magkaroon ng sistemang sarili upang maprotektahan ang mga interes ng Maynila sa karagatan.

Kayang magpaputok ng short-range multi-purpose SM-6 missiles ang mga launcher na ito, pati na rin ang Tomahawk cruise missiles na maaaring tumama sa mga target sa Russia at China, kabilang ang mga base militar ng China na itinayo sa mga bahura at buhanginan sa South China Sea.

'Lihim na pag-atake'

Ang bagong submarine, na ginawa sa Wuhan, ay may kakayahang magpaputok mula sa malalayong distansya at posibleng sirain ang mga Typhoon launcher, iniulat ng South China Morning Post (SCMP) noong Pebrero 23, batay sa parehong artikulo sa publikasyong Tsino na Naval & Mercahnt Ships.

Dahil dinisenyo ito para magdala ng mga advanced hypersonic missiles, bibigyang-daan nito ang PLA para "magsagawa ng lihim na pag-atake mula sa labas ng depensa ng kalaban, kasabay din ang opsyon na magdala ng nuclear warheads kung kinakailangan," dagdag pa ng ulat.

Unang nakita ang bagong submarine sa satellite images noong kalagitnaan ng nakaraang taon, at sinasabi sa mga ulat na mayroon itong makabagong teknolohiya, kabilang ang vertical launch system para sa cruise at anti-ship ballistic missiles, pati na rin ang X-shaped tail fin para sa mas mahusay na liksi at katatagan.

Ayon sa The Defense Post, binanggit ng ulat na nakasulat sa Chinese na may mahalagang papel ang bagong submarine sa pagpigil sa mga US carrier group na makalapit sa tinatawag na first island chain—isang estratehikong depensibong sona mula Japan hanggang Pilipinas, na itinuturing ng US bilang mahalagang panangga laban sa navy ng China.

Wala pang kumpirmasyon mula sa PLA kung talagang ginagawa ang mas malaking klase ng submarine, ayon sa ulat.

Palitan ng maaanghang na salita

Lumabas ang ulat tungkol sa submarine matapos lagdaan ni Pangulong Xi Jinping ng China noong Pebrero 22 ang tatlong bagong kautusan upang palakasin ang kakayahan ng kanyang militar at tutukan ang "paghahanda para sa digmaan," ayon sa website ng State Council Information Office ng gobyerno ng China.

Ang mga bagong patakaran ay "idinisenyo upang ganap na gawing world-class armed forces ang militar ng bansa, na may pokus sa kahandaan sa labanan," dagdag pa nito." Ang prayoridad ng mga pagbabago sa regulasyon ay ang combat readiness bilang pangunahing tungkulin, na may malinaw na direksyong paghandaan at harapin ang digmaan."

Ang pag-deploy ng Typhon launchers sa isang pinagsanib na pagsasanay ng US at Pilipinas noong Abril ay humantong sa isang sagutan ng maaanghang na salita sa pagitan ng Beijing at Maynila.

Nagbabala si Guo Jiakun, tagapagsalita ng Chinese Foreign Ministry, na "hindi mananatiling walang ginagawa" ang Beijing kung malagay sa panganib ang kanilang seguridad, at idiniin sa Pilipinas na "baguhin ang direksyon nito," iniulat ng GMA News noong Pebrero 12.

Sumagot si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ng Pilipinas na maaari niyang ikonsiderang ibalik ang mga Typhon missile sa US kung ititigil ng Beijing ang mga panggigipit nito sa bahagi ng South China Sea na kamakailan lamang inangkin ng China bilang teritoryo.

"Makipagkasundo tayo sa China: Itigil ang pag-aangkin sa ating teritoryo, tigilan ang pananakot sa ating mga mangingisda, itigil ang pagbangga sa ating mga bangka … at ibabalik ko ang Typhon missiles," iniulat ng AFP na sinabi ni Marcos.

Komprontasyon sa South China Sea

Noong Enero, sinabi ni National Security Adviser Eduardo Año na mananatili sa Pilipinas ang mga launcher "sa ngayon," ayon sa ulat ng Reuters.

Bahagi ng matagal nang alyansa sa depensa ng US at Pilipinas ang mga launcher, ayon kay Col. Francel Margareth Padilla, tagapagsalita ng Armed Forces of the Philippines.

"Ang pangunahing layunin ng deployment na ito ay palakasin ang kahandaan ng militar ng Pilipinas, pagbutihin ang ating pagkakasanay at kakayahang gumamit ng mga advanced na sandata, at suportahan ang seguridad sa rehiyon," sabi ni Padilla.

Patuloy na pinalalakas ang navy ng China upang tiyakin ang kontrol sa South China Sea at mga karatig na bahagi ng Pacific Ocean at lalong tumindi ang mga agresibong hakbang ng Beijing laban sa Pilipinas at iba pang mga bansa sa rehiyon.

Noong Disyembre, sinabi ng Pilipinas na gumamit ng water cannon ang coast guard ng China at sinagi ang isang sasakyang pandagat ng Bureau of Fisheries ng gobyerno..

Noong Pebrero, iniulat naman ng Philippine Coast Guard na isang Chinese navy helicopter ang lumapit nang halos tatlong metro sa isang surveillance plane na may sakay na mga mamamahayag sa ibabaw ng pinag-aagawang Scarborough Shoal.

Ang Scarborough Shoal—isang tatsulok na hanay ng mga bahura at bato sa South China Sea—ay naging sentro ng tensyon mula noong sinakop ito ng China mula sa Pilipinas noong 2012.