Ayon kay Jarvis Lee | 2025-05-30

Ang kamakailang magkasamang pagsasanay militar na “Golden Dragon 2025” ng China at Cambodia ay nabigyang-pansin sa buong mundo dahil sa lumalawak na presensyang militar ng China sa Timog-Silangang Asya.

Ang pagsasanay ngayong taon, na nagtapos noong Mayo 28, ay hindi lamang naitala bilang pinakamalaking pagsasanay militar sa kasaysayan, kundi sa kauna-unahang pagkakataon ay pinalawak din ang mga operasyon sa himpapawid at katubigang sakop ng baybayin sa paligid ng Sihanoukville.

Sa loob ng dalawang linggong pagsasanay, naipadala ng China ang mga makabagong kagamitang militar, kabilang ang Type 071 Changbai Shan amphibious transport dock, mga Z-20 utility helicopter, mga robotic dog, at mga drone para sa pagmamanman at pag-atake.

Ang Type 071 amphibious warship -- na kayang magsakay ng hanggang 800 marino, 20 amphibious armored vehicle, at apat na helicopter -- ay itinuturing na isang mahalagang asset ng hukbong-dagat ng China para sa malawakang operasyon ng paglapag at mabilisang pagpapadala ng pwersa.

Halos 900 sundalong Chinese at mahigit 1,300 tropang Cambodian ang lumahok, ayon sa AFP.

Ang pagsasanay ay nakatuon sa pinagsamang operasyon laban sa terorismo at pagdukot ng sasakyang pandagat o panghimpapawid, ayon sa The Global Times, isang media outlet na pag-aari ng China.

IIsinagawa ang mga live-fire drills ng dalawang bansa kasama ang iba't ibang pwersang militar, at sa kauna-unahang pagkakataon ay ginamit ang bagong upgrade na Cambodia-China Joint Support and Training Center sa Ream Naval Base bilang sentro ng pinagsanib na ehersisyong panghimpapawid at pandagat.

Ang mga pagsasanay ay itinuturing na ikapitong edisyon ng Golden Dragon exercises mula noong 2016, at ito rin ang pinakamalaki sa kasaysayan nito.

“Gustong ipamalas ng China ang lakas nito” at magpadala ng mensaheng “isa itong superpower” sa pamamagitan ng mga pagsasanay, ayon kay Cambodian political analyst Ou Virak sa isang panayam ng AFP.

“Tiyak na sinusubukan ng China na... palawakin ang impluwensiya nito sa rehiyon,” aniya.

“Higit pa sa pagpapakita ng lakas, kailangan nitong palakasin ang tiwala ng mga kaalyado upang sabihing lumalago ang China, lumalawak ang impluwensiya nito, at lalo pang tumitibay, hindi lamang sa laki kundi maging sa pagsulong sa teknolohiya at lakas-militar,” dagdag pa ni Virak.

Estratehiya ng Beijing

Itinuturing ang bagong bukas na sentro sa Ream bilang isang mahalagang bahagi ng mas malawak na pagsisikap ng China na palawakin ang presensyang militar nito sa ibang bansa.

Matatagpuan sa pagitan ng South China Sea at Strait of Malacca, ang Ream Naval Base — kasama ang mga kamakailang pag-unlad sa militar ng China sa Woody Island sa Paracels at Mischief Reef sa Spratlys — ay bumubuo ng potensyal na “estratehikong tatsulok” na maaaring pumalibot sa rehiyon sakaling magkaroon ng krisis.

Habang iginigiit ng mga opisyal ng China na ang pagpapalawak ng base ay “hindi pinupuntirya ang anumang partido” at pinaninindigan ng Cambodia na ipinagbabawal ng kanilang konstitusyon ang mga dayuhang base militar sa kanilang teritoryo, lubos na nababahala ang United States at mga kaalyado nito na maaaring ito ay bahagi ng paghahanda ng Beijing para sa isang pangmatagalang base militar.

Batay sa mga satellite image na sinuri ng AP, ilang barkong pandigma ng China, kabilang ang mga Type 056 corvette, ay naiulat na nakadaong sa Ream Naval Base sa loob ng ilang buwan noong 2024, na nagpapahiwatig ng posibilidad na pinananatili ng China ang tuluy-tuloy na presensyang militar doon.

Sa isang panayam noong Abril sa Radio Free Asia, sinabi ng political scientist na si Chong Ja Ian mula sa National University of Singapore na hinahangad ng China na magkaroon ng mga estratehikong presensya sa mga karagatan upang maiwasan ang posibilidad ng mga pagbabarikada ng mga kalaban.

Kung layunin ng China na palawakin ang kapangyarihang pandagat nito sa South China Sea, maaaring magsilbi ang Cambodia bilang sentrong lohistikal o himpilan ng suplay, dagdag pa niya.

Binigyang-diin din sa Defense White Paper ng China noong 2019 ang pagpapaunlad ng mga "kakayahan ng hukbong-dagat sa karagatan" at ang pagtatayo ng mga "himpilan ng suplay sa ibang bansa."

Sa tulong ng Belt and Road Initiative na sumusuporta sa pagpapaunlad ng mga pantalan sa mga lugar tulad ng Kyaukpyu sa Burma at Djibouti sa Africa, nagdulot ng pangamba ang lumalaking presensiya ng militar ng China sa Cambodia dahil hindi lamang ito itinuturing na pakikipagtulungan kundi bilang katuparan ng isang estratehikong plano para sa pagpapadala ng mga sundalo at kagamitan.