Oleh Focus dan AFP | 2025-05-20

Taiwan mematikan reaktor nuklear terakhirnya pada 17 Mei, mencetuskan kebimbangan terhadap pergantungan pulau yang diperintah sendiri itu pada tenaga import dan kerentanan kepada sekatan China.

Pulau itu, yang menyasarkan pelepasan sifar bersih menjelang 2050, bergantung hampir sepenuhnya kepada bahan api fosil yang diimport untuk menjana tenaga ke rumah, kilang dan industri cip semikonduktor kritikalnya.

Parti Progresif Demokratik Presiden Lai Ching-te telah lama berikrar untuk menamatkan penjanaan kuasa nuklear secara berperingkat, manakala parti pembangkang Kuomintang (KMT) berkata bekalan berterusan diperlukan untuk keselamatan tenaga.

Loji Tenaga Nuklear Ma'anshan di daerah Pingtung selatan kini ditutup ketika China mempergiatkan aktiviti ketenteraan di sekitar Taiwan, yang didakwa Beijing sebagai sebahagian daripada wilayahnya dan telah berikrar untuk membawa di bawah kawalannya suatu hari nanti.

Semasa latihan ketenteraan berskala besar di sekitar Taiwan pada bulan April, China mensimulasikan serangan ke atas pelabuhan utama dan tapak tenaga serta menyekat pulau itu.

Ma'anshan telah beroperasi selama 40 tahun di wilayah yang popular dengan pelancong dan yang kini dipenuhi dengan turbin angin dan panel solar.

Lebih banyak tenaga boleh diperbaharui dirancang di tapak, dengan Taipower milik kerajaan merancang untuk membina stesen janakuasa solar yang mampu membekalkan anggaran 15,000 isi rumah setiap tahun.

Tetapi sementara nuklear hanya menyumbang 4.2% daripada bekalan kuasa Taiwan tahun lepas, sesetengah pihak bimbang penutupan Ma'anshan berisiko menyebabkan masalah tenaga.

"Taiwan adalah tempat yang kecil, dan pada masa ini tidak ada sumber tenaga semula jadi lain yang lebih baik dan cekap yang boleh menggantikan tenaga nuklear," kata Ricky Hsiao, 41, yang mengusahakan rumah tamu berhampiran.

"Realitinya ialah TSMC dan syarikat besar lain memerlukan banyak tenaga elektrik. Mereka akan meninggalkan Taiwan jika ia tidak stabil," katanya kepada AFP, merujuk kepada gergasi pembuat cip, Taiwan Semiconductor Manufacturing Co.

Tetapi ibu kepada dua anak, Carey Chen, 40, bimbang akan berlakunya kemalangan seperti krisis nuklear Fukushima 2011 di Jepun, yang seperti mana Taiwan terdedah kepada gempa bumi.

"Jika kita boleh mencari sumber kuasa lain yang stabil, saya menyokong tanah air bebas nuklear untuk keselamatan semua orang," katanya.

Bekalan stabil

Pada kemuncaknya pada 1980-an, kuasa nuklear membentuk lebih daripada 50% daripada penjanaan tenaga Taiwan, dengan tiga loji mengendalikan enam reaktor di seluruh pulau itu.

Kebimbangan selepas bencana Fukushima menyebabkan loji baru dibuang pada tahun 2014 semasa pembinaan masih dijalankan.

Dan dua loji berhenti beroperasi antara 2018 dan 2023 selepas permit operasi mereka tamat tempoh.

Kebanyakan penjanaan kuasa Taiwan adalah berasaskan bahan api fosil, dengan gas asli cecair (LNG) menyumbang 42.4% dan arang batu sebanyak 39.3% tahun lepas.

Tenaga boleh diperbaharui merangkumi 11.6%, jauh di bawah sasaran kerajaan sebanyak 20% menjelang 2025.

Solar telah menghadapi tentangan daripada masyarakat yang bimbang tentang panel yang menduduki tanah berharga, manakala peraturan yang memerlukan bahagian buatan tempatan dalam turbin angin telah memperlahankan penggunaannya.

Lai menegaskan bekalan tenaga Taiwan akan stabil walaupun teknologi kecerdasan buatan meningkatkan permintaan, dengan unit baharu dalam LNG sedia ada dan loji arang batu menggantikan keluaran Ma'anshan.

KMT dan Parti Rakyat Taiwan, yang mengawal parlimen, meminda undang-undang pada 13 Mei yang membolehkan loji nuklear memanjangkan hayat operasinya sehingga 20 tahun.

"Kuasa nuklear bukanlah cara paling sempurna untuk menjana elektrik," kata ahli parlimen KMT, Ko Ju-chun.

"Tetapi ia adalah pilihan yang tidak sepatutnya dihapuskan apabila kita membangunkan teknologi dan pertahanan serta mengukuhkan keselamatan negara."

ancaman China

Pergantungan Taiwan kepada bahan api fosil yang diimport amat membimbangkan memandangkan risiko sekatan China.

Pulau ini mempunyai rizab LNG dan arang batu yang mencukupi untuk bertahan hanya 11 dan 30 hari, masing-masing, menurut data kerajaan.

Grid elektrik berpusat Taiwan juga menyebabkan sebahagian besar pulau itu berisiko terputus bekalan elektrik jika berlaku satu kerosakan.

Tanpa nuklear, "keselamatan tenaga kita tidak dapat dijamin, dan keselamatan negara akan terjejas," kata Yeh Tsung-kuang, seorang sarjana tenaga di Universiti Nasional Tsing Hua Taiwan.

Tenaga boleh diperbaharui ialah cara terbaik untuk meningkatkan daya tahan tenaga Taiwan, kata ahli alam sekitar.

"Jika setiap komuniti mempunyai panel solar di atas bumbungnya, masyarakat boleh menjadi [lebih] berdikari," kata Tsui Shu-hsin, setiausaha agung Perikatan Tindakan Warga Hijau.

Tetapi yang lain menyatakan perpecahan Taiwan dengan nuklear adalah bertentangan dengan trend global dan serantau.

Malah Jepun menyasarkan supaya nuklear menyumbang 20-22% daripada tenaga elektriknya menjelang 2030, meningkat daripada 10% sekarang.

Dan kuasa nuklear menjadi sumber elektrik terbesar Korea Selatan pada 2024, menyumbang 31.7% daripada jumlah penjanaan kuasa negara, dan mencapai tahap tertinggi dalam 18 tahun, menurut data kerajaan.

Yu Shih-ching, datuk bandar Hengchun, di mana terletaknya Ma'anshan, berkata kilang itu telah membuka peluang pekerjaan dan meningkatkan ekonomi tempatan.

"Pandangan kami ialah kuasa nuklear adalah perlu," katanya sambil menyifatkan ia sebagai "tenaga penggerak penting untuk ekonomi negara" dan "bantuan besar kepada kawasan tempatan."

Dan Lai mengakui baru-baru ini dia tidak akan menolak untuk kembali kepada nuklear suatu hari nanti.

“Sama ada berlaku atau tidak kita akan menggunakan kuasa nuklear pada masa hadapan bergantung kepada tiga asas yang merangkumi keselamatan nuklear, penyelesaian sisa nuklear dan dialog sosial yang berjaya,” katanya.