Ayon sa AFP at Focus | 2025-04-28

Pinalalawak na ng mga sindikato ng krimen mula sa iba't-ibang bansa ang kanilang mga multi-bilyong dolyar na cyber scam center sa labas pa ng Southeast Asia. Ayon sa ulat ng United Nations (UN) noong Abril, pinangungunahan ito ng mga sindikatong Chinese at Southeast Asian na mabilis na pinalalawak ang kanilang operasyon sa iba’t ibang kontinente.

Iniulat na ang mga sindikatong Chinese at Southeast Asian ay kumikita ng sampu-sampung bilyong dolyar bawat taon sa pamamagitan ng panlilinlang sa mga biktima gamit ang investment, cryptocurrency, romance, at iba pang uri ng mga scam. Ang kanilang operasyon ay umaasa sa isang hukbo ng mga manggagawa, marami sa kanila ay biktima ng human trafficking at pinipilit magtrabaho sa mga mapang-abusong kondisyon sa loob ng mahigpit na binabantayang mga compound.

Karamihan sa aktibidad ay nagaganap sa mga walang batas na rehiyon sa border ng Burma at sa mga "special economic zone" sa Cambodia at Laos. Marami sa mga scam compound na ito, kabilang ang kilalang KK Park sa Myawaddy, Burma, ay inilunsad bilang bahagi ng China-Myanmar Belt and Road Initiative (BRI), sa tulong ng dalawang pamahalaan.

Ipinakilala ito ng mga opisyal bilang economic development zones, ngunit sa kalaunan, sinakop ito ng mga sindikatong kriminal na karamihan ay binubuo ng mga Chinese nationals.

"Nakikita namin ang paglawak ng mga organisadong grupong kriminal mula sa East and Southeast Asia," sabi ni Benedikt Hofmann, acting regional representative para sa Southeast Asia at Pacific ng UN Office on Drugs and Crime (UNODC).

Sa ulat ng UNODC, nagbabala sila na ang mga network na ito na karamihan ay gumagamit ng wikang Chinese, ay lumago na sa higit 970,000 users at libu-libong magkakaugnay na mga vendor at pinalalawak ngayon sa South America, Africa, Middle East, Europe, at mga bansang isla sa Pacific.

Ang paglawak na ito ay resulta ng paghahanap ng industriya ng mga bagong oportunidad at isang estratehikong "paghahanda laban sa mga posibleng panganib sa Southeast Asia," ayon kay Hofmann.

Tinatayang umabot sa $37 bilyon ang nawala sa mga bansa sa East at Southeast Asia dahil sa cyber fraud noong 2023, batay sa ulat ng UNODC. Mas malalaking tinatayang pagkalugi ang naiulat sa buong mundo.

Kamakailan, pinalawak ng mga sindikato ang kanilang operasyon sa Zambia, Angola, Namibia, at mga bansang isla sa Pacific tulad ng Fiji, Palau, Tonga, at Vanuatu.

Ang papel ng China sa paglaganap ng mga operasyong ito sa rehiyon ay patuloy na sinusuri. Habang iginiit ng Chinese state media noong Enero na 'tuluyan nang nawasak' at mahigit 53,000 suspek ang naaresto noong nakaraang taon, marami pa ring mga biktima ng sapilitang paggawa ang nananatiling nakakulong sa mga panahong iyon.

Nagkaroon lamang ng tunay na pag-usad noong Enero, nang mailigtas ng pulisya ang Chinese actor na si Wang Xing mula sa isa sa mga compound matapos siyang malinlang ng mga scammer sa pamamagitan ng isang alok na gumawa ng pelikula. Bago nito, mabagal ang tugon ng Beijing at ibinabaling pa ang sisi sa mga "gang ng mga Taiwanese."

Gayunpaman, natuklasan sa mga imbestigasyon ang mga direktang koneksyon ng ilang pinuno ng sindikato sa mga negosyante at pulitiko sa China, kabilang na ang mga kasama sa Chinese Belt and Road Initiative (BRI) tulad ng negosyanteng Chinese-Cambodian na si She Zhijiang.

Ayon sa mga kritiko, ang pagkaantala ng tugon ng China ay nagpapakita hindi lamang ng kapabayaan kundi posibleng pakikipagsabwatan.

"Ito'y kumakalat na parang kanser," pahayag ni Hofmann. "Ginagamot ito ng mga awtoridad sa isang lugar ngunit hindi nawawala ang ugat, bagkus lumilipat lamang."

Idinagdag pa ni Hofmann na nakalikha ito ng isang "magkakaugnay na ecosystem sa rehiyon, na pinatatakbo ng mga sopistikadong sindikato na malayang nagsasamantala sa mga kahinaan, inilalagay sa panganib ang soberanya ng mga bansa, at nagbabaluktot at nagpapasama ng mga proseso ng paggawa ng polisiya at iba pang sistema at institusyon ng pamahalaan."

Bukod sa pagpapalawak ng kanilang saklaw at dami ng biktima, pinalalawak din ng mga sindikato ang kanilang mga paraan sa money laundering. Binibigyang-diin sa ulat ng UN ang lumalaking pakikipagsabwatan nila sa iba pang mga organisasyon ng krimen, kabilang ang mga drug cartel sa South America, ang Italian mafia, at ang Irish mob.

Money laundering gamit ang crypto

Naging mahalagang bahagi ng mga operasyong ito ang ilegal na pagmimina ng cryptocurrency. Dahil walang mahigpit na batas at kadalasang hindi nakikilala ang totoong pagkakakilanlan, nagsisilbi itong epektibong gamit sa laundering.

Noong Hunyo 2023, sinalakay ng mga awtoridad ang isang crypto mining site sa isang teritoryong kontrolado ng mga militia sa Libya. Ang operasyon, na may mga high-powered na computer at mga cooling unit, ay humantong sa pag-aresto sa 50 Chinese nationals.

Sa kabila ng mga pagsalakay kamakailan, nagbabala pa rin ang UN na ang mga network na ito ay nag-iiba lamang ng paraan at hindi tuluyang nawawala. Dahil sa pag-igting ng operasyon ng mga awtoridad sa Southeast Asia, napilitan ang mga sindikato na ilipat ang operasyon, ngunit nagpapatuloy sa pagbabago at muling paggugrupo.

Isang malaking pagsalakay sa Burma ngayong taon, na sinasabing sinuportahan ng China, ang nagresulta sa pagpapalaya ng humigit-kumulang 7,000 banyagang manggagawa.

Noong Abril 23, inanunsyo ng mga awtoridad ang repatriation ng 920 Chinese na pinaghihinalaang nagtatrabaho sa mga scam center.

Ang pinaigting na tugon ay sumunod sa ilang buwang international pressure, na lalong nagbunyag sa naunang kakulangan ng aksyon ng China sa isang krisis na konektado sa mga proyektong dati nitong tinulungan na itaguyod.

Kasama ng mga scam centers, ang kriminal na ecosystem ay nakikinabang mula sa custom-built digital infrastructure. Nakapag-develop ang mga operator ng kanilang sariling mga payment apps, encrypted messaging services, at mga cryptocurrency network upang makaiwas sa pagkadiskubre sa mga pangunahing platform.