Ayon kay Cheng Chung-lan | 2025-06-26

Sa kauna-unahang pagkakataon, dalawang aircraft carrier ng Hukbong-Dagat ng China ay nagsagawa ng magkasanib na operasyon sa kanlurang bahagi ng Pasipiko -- isang hakbang na nagpapakita ng lakas at pagsusuri sa magiging tugon ng rehiyon sa lumalawak na kakayahan ng China, ayon sa mga eksperto.

Ipinahayag ni Japanese Defense Minister Gen Nakatani sa isang press briefing noong Hunyo 20 na mula huling bahagi ng Mayo hanggang Hunyo 19, ang mga grupong carrier na Liaoning at Shandong ay nagsagawa ng pagsasanay ng humigit-kumulang 1,000 na paglipad at paglapag ng mga eroplanong carrier-based sa Pasipiko.

Ang Shandong lamang ay nagsagawa ng mahigit 100 pagsasanay sa loob ng ilang araw malapit sa Okinotori Island, na nasa loob ng exclusive economic zone (EEZ) ng Japan.

"Ang China ay naglalayong pahusayin ang kakayahang operasyonal ng dalawang carrier at palakasin ang kanilang abilidad na mag-operate sa malalayong karagatan at himpapawid," sinabi ni Nakatani.

Kapansin-pansin, ang Liaoning ay tumawid sa Second Island Chain patungo sa katubigang malapit sa Japan.

Noong Hunyo 7, ang Liaoning ay namataan sa Minamitorishima at kalaunan ay umabot sa katubigang silangan ng Iwo Jima, isang mahalagang base ng Japan Self-Defense Forces (JSDF).

Ito ang kauna-unahang pagkakataon na tumawid ang isang Chinese aircraft carrier sa Second Island Chain, ayon sa Ministry of Defense ng Japan. Umaabot ang naturang chain mula Japan papuntang Guam hanggang Papua New Guinea.

Kasabay ng mga pagsasanay, ang mga eroplano ng China ay nagdulot ng direktang panganib sa Japan Self-Defense Forces (JSDF) .

Isang J-15 fighter jet mula sa Shandong ang sumubaybay sa isang P-3C patrol aircraft ng Japan na nagsasagawa ng pagmamanman sa Pasipiko noong Hunyo 7 at 8, ayon sa Ministry of Defense ng Japan.

Sa parehong mga araw, ang J-15 ay lumipad ng sabay sa patrol aircraft at lumapit ito ng hanggang 45 metro. Noong Hunyo 8, tumawid ang parehong fighter jet sa harap ng eroplano ng Japan sa distansiya na mga 900 metro.

Binigyang-diin ni Japanese Chief of Staff Gen. Keishu Yoshida na hindi ito mga pagkakamaling operasyonal, kundi mga "sinadyang" aksyon.

“Kung magpapabaya tayo sa ating pagbabantay at pagmamanman, lalo lamang nitong hihikayatin ang ganitong mga kilos. Determinado kaming panatilihin ang kamalayan at kakayahang pigilan ang mga ganitong aksyon,” aniya.

Pinalalawak ang saklaw

Ang presensya ng dalawang carrier sa Pasipiko ay nagpapakita ng lumalawak na kakayahan ng China na magpakita ng lakas sa malalayong teritoryo at magsagawa ng magkakaugnay na operasyon sa iba’t ibang lokasyon.

Si Bonji Ohara, senior fellow sa Sasakawa Peace Foundation, ay nagsabi sa Nikkei noong Hunyo 12 na ang deployment ng dalawang aircraft carrier ng China ay nakatuon sa Estados Unidos.

“Papunta na sa totoong negosasyon ang US at China, kabilang na ang usapin sa taripa, at pareho nilang ipinapamalas ang kanilang lakas sa militar at ekonomiya,” aniya.

Tungkol sa mga malapitang engkuwentro sa mga eroplano ng Japan, dagdag pa niya, “Pumasok na ang China sa isang bagong yugto, sinusuri nito ang magiging tugon ng Japan. Kailangang ipakita rin ng Japan ang determinasyon at kakayahang ipagtanggol ang sariling teritoryo.”

Sa pagtalakay hinggil sa mas malawak na estratehikong layunin ng Beijing, sinabi ni Zhang Jun-she, propesor sa National Defense University ng China, sa Global Times noong Hunyo 10 na ang pagbuo ng dalawang carrier ay idinisenyo upang tumugon sa maliliit at katamtamang antas ng tensyong pandagat, at upang pangasiwaan ang mga emergency o mga malalayong misyon.

“Ang pagbuo ng kakayahang makipaglaban ng dalawang carrier ay nakatutulong sa pagpapatatag ng paninindigan at kakayahang ipagtanggol ang pambansang soberanya at integridad ng teritoryo,” aniya.

Ang Japan, bukod sa pagpapahayag ng diplomatikong protesta, ay pinalalakas din ang kakayahan nito sa pagmamanman.

Sinabi ni Nakatani na pinabibilis ng Tokyo ang paglalagay ng mga mobile radar system at iba pang pasilidad sa mga isla sa Pasipiko bilang tugon sa pagpapalawak ng militar ng China.

“Patuloy naming ilalantad ang impormasyon mula sa aming pagmamanman sa tamang oras at angkop na paraan upang ipakita na may kakayahan ang Japan na hadlangan ang anumang tangkang baguhin ang kasalukuyang kalagayan sa pamamagitan ng puwersa o katulad na paraan,” aniya.

Habang tumitindi ang tensyon, ang isang Hunyo 16 na editorial ng Mainichi Shimbun ay nagbabala kaugnay ng mga pagsasanay, “Kapag tumindi ang tensyong militar, hindi maiiwasang lalong lumala ang sentimyento ng publiko.”

Hinimok ng editorial ang Japan na huwag lamang umasa sa Self-Defense Forces nito, kundi palawakin ang pagbabahagi ng impormasyon at magtatag ng multilateral na ugnayan kasama ang United States, Australia, at iba pang kaalyado upang matugunan ang patuloy na paglala ng banta mula sa China.