Nguồn: AFP | 2025-01-28

MANILA -- Philippines đã cho dừng một cuộc khảo sát khoa học ở Biển Đông đang có tranh chấp vào ngày 25 tháng 1 vì sự quấy rối "nguy hiểm" của các tàu hải quân và cảnh sát biển và máy bay Trung Quốc.

Theo một tuyên bố của cảnh sát biển Philippines, ba tàu cảnh sát biển Trung Quốc và bốn tàu nhỏ hơn đã có "hành động gây hấn" đối với hai tàu của Cục Thủy sản và Tài nguyên dưới nước của Philippines cùng các xuồng bơm hơi của họ vào ngày 24 tháng 1 gần đảo Thitu (Thị Tứ).

Lực lượng cảnh sát biển cho biết các tàu của Philippines đang chở các nhà khoa học có ý định tiến hành "khảo sát khoa học hàng hải và lấy mẫu cát" tại một bãi cát gần Thị Tứ, hòn đảo lớn nhất do Philippines chiếm đóng trong quần đảo Trường Sa đang có tranh chấp.

Thị Tứ nằm cách đảo chính Palawan của Philippines khoảng 430km và cách đảo Hải Nam, vùng đảo lớn gần với Trung Quốc nhất, hơn 900km.

Các lực lượng Trung Quốc đồn trú tại Rạn san hô Subi gần Thị Tứ.

Cảnh sát biển Manila cho biết, một chiếc trực thăng của hải quân Trung Quốc đã "bay lơ lửng ở độ cao không an toàn" phía trên những chiếc xuồng bơm hơi của cơ quan thuỷ sản Philippines", gây nguy hiểm do hiệu ứng nước xoáy chân vịt".

"Do sự quấy rối liên tục này và sự coi thường an toàn từ phía lực lượng hàng hải Trung Quốc", cảnh sát biển Philippines cho biết họ và cơ quan thủy sản "rất tiếc đã phải ngừng các hoạt động khảo sát của mình và không thể thu thập các mẫu cát" từ các bãi cát không có bên nào chiếm giữ ở gần đảo Thị Tứ.

Cảnh sát biển Philippines cho biết mặc dù có "những cuộc đối đầu nguy hiểm", nhưng không có tai nạn nào xảy ra.

Cảnh sát biển Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố sau đó vào ngày 25 tháng 1 rằng các tàu của Philippines đã đi vào vùng biển gần Rạn Tiexian, tên tiếng Trung của Sandy Cay, cách Thị Tứ vài km, và bị buộc phải rời đi.

Bắc Kinh cho biết, những người trên tàu của Philippines "đã cố đổ bộ bất hợp pháp" để thu thập các mẫu cát bất chấp "chủ quyền không thể tranh cãi" của Trung Quốc.

Trung Quốc phớt lờ phán quyết quốc tế

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với hầu như toàn bộ tuyến đường biển đang có tranh chấp, bác bỏ các tuyên bố đối địch của các quốc gia khác -- trong đó có Philippines -- và một phán quyết của tòa án quốc tế rằng tuyên bố chủ quyền của họ (Trung Quốc) không có cơ sở pháp lý.

Trong những tháng gần đây, họ đã triển khai các tàu hải quân và cảnh sát biển nhằm ngăn cản Philippines tiếp cận các rạn san hô và đảo có tầm quan trọng chiến lược ở Biển Đông.

Bộ Ngoại giao cho biết, cũng vào ngày 24 tháng 1, cùng ngày xảy ra sự cố gần Thị Tứ, các lực lượng Philippines đã tiếp tế lại và luân chuyển binh lính cho một tàu hải quân bị mắc cạn và bỏ trống tại Bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa.

Manila đã cố ý neo đậu tàu trên rạn san hô này để khẳng định chủ quyền của mình đối với khu vực này.

Chính phủ Philippines đã lên tiếng báo động vào tháng 1 về việc tàu cảnh sát biển Trung Quốc tuần tra gần hơn vào Luzon, hòn đảo chính của Philippines, và gọi đây là "chiến thuật đe dọa" của Bắc Kinh nhằm ngăn cản hoạt động đánh bắt của Philippines.

Trung Quốc đã bác bỏ cáo buộc này, và người phát ngôn của Bộ Ngoại giao nói rằng các cuộc tuần tra đó “tuân thủ luật pháp”.