Tác giả: Li Hsian | 2025-05-14

Theo các chuyên gia, cuộc đụng độ gần đây giữa máy bay Pakistan do Trung Quốc sản xuất và tiêm kích Rafale của Ấn Độ do Pháp sản xuất cho thấy những hệ lụy đối với năng lực và chiến thuật phòng không của Đài Loan.

Các quan chức Hoa Kỳ nói với Reuters rằng, một tiêm kích của Pakistan, do Trung Quốc chế tạo, đã bắn rơi ít nhất hai máy bay quân sự của Ấn Độ trong trận không chiến ngày 7/5 ở khu vực Kashmir -- một trong những trận không chiến lớn nhất trong lịch sử hiện đại.

Một quan chức cho biết, nhiều khả năng Pakistan đã sử dụng máy bay J-10 do Trung Quốc sản xuất để phóng tên lửa không đối không vào chiến đấu cơ của Ấn Độ.

It nhất một máy bay của Ấn Độ bị bắn hạ thuộc dòng máy bay Rafale do Pháp sản xuất, một quan chức khác xác nhận.

Pakistan tuyên bố đã bắn rơi năm máy bay Ấn Độ trong trận không chiến.

Nếu thông tin này là xác thực, thì trận chiến này có thể đánh dấu chiến thắng đầu tiên của dòng máy bay J-10 trước tiêm kích thế hệ 4.5 của phương Tây.

"Các nhóm chuyên gia không chiến ở Trung Quốc, Hoa Kỳ và một số nước châu Âu sẽ rất quan tâm đến việc cố gắng thu thập càng nhiều thông tin thực tế càng tốt về chiến thuật, kỹ thuật, quy trình, vũ khí nào đã được sử dụng, loại nào hiệu quả và loại nào không hiệu quả", Douglas Barrie, nghiên cứu viên chính về hàng không vũ trụ quân sự tại Viện Quốc tế về Nghiên cứu Chiến lược, nói với Reuters.

Có những đồn đoán xoay quanh cuộc tỉ thí giữa tên lửa không đối không PL-15 của Trung Quốc và Meteor, tên lửa không đối không dẫn đường bằng radar do tập đoàn MBDA của châu Âu sản xuất, mặc dù chưa có xác nhận loại vũ khí nào đã được sử dụng.

"Có thể nói, vũ khí mạnh nhất của Trung Quốc đã đối đầu với vũ khí mạnh nhất của phương Tây, nhưng thực ra chúng ta không biết chúng có được sử dụng hay không", Barrie nói.

Trong khi thông tin chi tiết về trận không chiến vẫn chưa rõ ràng, các nhà phân tích cho rằng, Pakistan đã sử dụng chiến thuật "tác chiến hệ thống" và các tổ hợp vũ khí do Trung Quốc cung cấp, bao gồm cả việc kết hợp tên lửa PL-15 với máy bay cảnh báo sớm trên không.

Su Tzu-yun, Giám đốc Viện Nghiên cứu Tài nguyên và chiến lược quốc phòng, thuộc Viện Nghiên cứu Quốc phòng và an ninh Đài Loan, nói với Focus rằng trận chiến này không chỉ là cuộc đấu tay đôi giữa máy bay và tên lửa.

Ông nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc thu thập và truyền tải theo thời gian thực thông tin trên chiến trường và của việc tích hợp đa nền tảng.

Ông Su cũng nêu việc không quân Pakistan sử dụng chiến thuật "A-bắn, B-dẫn" (bên thứ ba thực hiện việc nhắm mục tiêu/hướng dẫn), cho thấy khả năng chỉ huy và kiểm soát tiên tiến của nước này trong chiến đấu hiện đại.

Ngay cả khi tiêm kích Rafale có khả năng chiếm ưu thế trong tình huống một chọi một, nếu đúng là nó bị J-10 bắn hạ, thì chìa khóa có thể là "tác chiến điện tử quyết định mọi thứ", ông bình luận.

Tác chiến hệ thống

Sự phối hợp giữa J-10C và máy bay cảnh báo sớm khiến Đài Loan phải chú ý.

Đài Loan đã nâng cấp một số máy bay F-16 lên biến thể F-16V, ông Su cho biết.

Dòng máy bay này có radar quét điện tử chủ động APG-83 do Hoa Kỳ sản xuất, mang lại lợi thế về khả năng tác chiến điện tử và điện tử hàng không so với dòng J-10.

Tuy nhiên, cần phải củng cố sự phối hợp giữa máy bay chiến đấu và máy bay cảnh báo sớm, cũng như khái niệm về tác chiến hệ thống, ông lưu ý.

Đài Loan nên thúc đẩy việc xây dựng một mạng lưới tích hợp các điểm kết nối hoạt động và liên kết dữ liệu, ông nói, và thêm rằng, tác chiến hiện đại không chỉ đòi hỏi khả năng bay và chiến đấu mà còn đòi hỏi khả năng nhận thức tình huống theo thời gian thực và các chiến dịch chung.

Trong một bài viết chung vào ngày 12/5, Weng Chia-min, cựu chỉ huy phi đội cảnh báo sớm của không quân Đài Loan và quan sát viên quân sự Chu Ko-fengyun chỉ ra rằng, máy bay cảnh báo sớm trên không là cốt lõi của hệ thống phòng không Đài Loan.

"Đài Loan nắm thế phòng thủ, với lượng binh sĩ mỏng hơn nhiều so với Trung Quốc, vì vậy việc sử dụng máy bay cảnh báo sớm để giám sát trên không suốt 24 giờ thậm chí còn cần thiết hơn nhiều", các tác giả viết.

Cả hai đề nghị chính phủ nhanh chóng tìm cách mua hoặc thuê mới sáu đến tám máy bay cảnh báo sớm E-2D tiên tiến từ Hoa Kỳ để khỏa lấp lỗ hổng cảnh báo sớm của phòng không.

Hồi tháng 2, Đài Loan đã đệ trình yêu cầu chính thức tới Washington để mua sáu chiếc E-2D Advanced Hawkeyes để thay thế đội bay E-2K cũ kỹ của mình.