Tác giả: Zarak Khan | 2025-08-06

Tháng trước, các cơ quan chức năng Pakistan đã triệt phá một ổ nhóm tội phạm mạng xuyên quốc gia rất tinh vi do người Trung Quốc điều hành - một hoạt động mà giới chức nước này mô tả là một trong những cuộc trấn áp quy mô lớn nhất của nước này đối với hoạt động lừa đảo kỹ thuật số do nước ngoài cầm đầu trong những năm gần đây.

Cơ quan Điều tra Tội phạm Mạng Quốc gia (NCCIA) - một cơ quan mới được thành lập - đã tiến hành một chiến dịch trấn áp tội phạm vào đầu tháng 7. Đỉnh điểm của chiến dịch này là việc bắt giữ 149 cá nhân, trong đó có 71 công dân nước ngoài, chủ yếu là người Trung Quốc, trong một cuộc đột kích lớn vào một tổng đài hoạt động lừa đảo ở Faisalabad.

Trong cuộc đột kích, một tổng đài điện thoại lớn tham gia vào các âm mưu lừa đảo theo mô hình Ponzi và lừa đảo đầu tư trực tuyến đã bị phát hiện" - một tuyên bố của NCCIA cho biết.

"Thông qua mạng lưới này, công chúng đã bị lừa đảo và những khoản tiền khổng lồ đã được thu một cách bất hợp pháp".

Những đối tượng bị bắt giữ bao gồm những người từ Trung Quốc, Nigeria, Philippines, Sri Lanka, Bangladesh, Zimbabwe và Myanmar.

Phần lớn là công dân Pakistan, chủ yếu làm việc trong vai trò nhân viên vận hành sở tại hoặc người hỗ trợ địa phương.

Lừa đảo xuyên biên giới

Mạng lưới tội phạm này đã nhắm đến hàng ngàn nạn nhân ở Pakistan và khắp các quốc gia Nam Á và Đông Á khác - các quan chức cho biết.

Hoạt động lừa đảo được thực hiện chủ yếu qua các nền tảng trực tuyến, trong đó có WhatsApp, Telegram và các ứng dụng di động khác, thường trá hình dưới dạng cung cấp các cơ hội đầu tư hợp pháp.

Theo một báo cáo gửi tới tòa án địa phương của cảnh sát và Focus cũng đã có cơ hội tiếp cận/xem xét, các nghi phạm điều hành nhiều nhóm WhatsApp, nơi chúng giao [cho nạn nhân] các "nhiệm vụ" đầu tư có vẻ vô hại, như đăng ký vào các kênh YouTube hoặc TikTok.

Sau khi giành được niềm tin từ nạn nhân, những kẻ lừa đảo được cho là bắt đầu gán nạn nhân vào Telegram để giao cho các nhiệm vụ kỹ thuật số phức tạp hơn, thường đòi hỏi phải chuyển các khoản tiền vốn đầu tư lớn hơn và liên quan đến các giao dịch vốn lớn, cũng như các hoạt động có độ rủi ro cao hơn.

Vào cuối tháng 7, một tòa án ở Faisalabad đã ra lệnh tạm giam 14 ngày đối với tất cả các nghi phạm để cho phép các cơ quan chức năng tiến hành điều tra thêm.

Phân tích của tòa án đối với các thiết bị điện tử bị tịch thu vẫn đang tiếp tục và có thể phát hiện thêm các mối liên hệ quốc tế - giới chức cho biết.

"Những phát hiện ban đầu đã chỉ dẫn đến một đường dây lừa đảo có tổ chức do một số công dân Trung Quốc cầm đầu - những kẻ đã nhập cảnh vào Pakistan bằng thị thực công vụ (business visa)" - một quan chức NCCIA ở Faisalabad nói với Focus. Người này yêu cầu được ẩn danh vì tính nhạy cảm của vấn đề liên quan đến quan hệ Trung Quốc - Pakistan.

"Chúng đã sử dụng Pakistan làm căn cứ để thực hiện các vụ lừa đảo xuyên biên giới, lợi dụng sự giám sát kỹ thuật số yếu kém và sự phối hợp lỏng lẻo giữa các cơ quan thực thi pháp luật và các cơ quan quản lý tài chính" - quan chức này nói.

Những nghệ nhân lừa đảo này ban đầu dụ dỗ nạn nhân với hứa hẹn trả lợi nhuận cao từ những khoản đầu tư nhỏ, sau đó thao túng để họ gửi những khoản tiền lớn hơn, thường thông qua các ví tiền điện tử hoặc các tài khoản giả - ông nói.

Mặc dù quy mô tài chính chính xác của vụ lừa đảo này vẫn đang được điều tra, nhưng các cơ quan chức năng ước tính rằng các nghi phạm có thể đã rút hàng chục triệu rupee thông qua các giao dịch tài chính gian lận và các công ty ma - quan chức này cho biết.

Gia tăng các loại hình tội phạm

Cuộc đột kích mới nhất này cho thấy thêm một loại hình tội phạm đang ngày càng gây quan ngại và có liên quan đến công dân Trung Quốc hoạt động trong lãnh thổ Pakistan.

Kể từ năm 2018, các cơ quan chức năng Pakistan đã phát hiện nhiều tổ chức tội phạm do người Trung Quốc đứng đầu, tham gia vào các hoạt động buôn người, tội phạm mạng và gian lận quy mô lớn.

Ba năm trước, tại Punjab, tỉnh đông dân nhất của Pakistan, các nhà chức trách đã phát hiện các mạng lưới do người Trung Quốc điều hành có liên quan đến các vụ lừa đảo "hôn nhân giả" tai tiếng. Những kẻ lừa đảo đã lừa dối các phụ nữ Cơ đốc giáo nghèo khó với những lời hứa hão huyền về hôn nhân và di cư sang Trung Quốc. Nhưng khi đến Trung Quốc, họ đã bị cưỡng ép làm gái mại dâm hoặc làm nô lệ tại các gia đình.

Trong các chiến dịch trước đây, cảnh sát Pakistan đã phát hiện một số người Trung Quốc tham gia vào việc ăn cắp thông tin thẻ ATM và các kế hoạch việc làm gian lận, một số trong đó đã lợi dụng tên gọi và thương hiệu của Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Pakistan - một dự án trọng điểm trong Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh (BRI).

BRI là một dự án toàn cầu của Trung Quốc nhằm thúc đẩy việc xuất khẩu nguyên liệu thô của các nước nghèo sang Trung Quốc.

Vào năm 2022, một tòa án ở Karachi đã chấp thuận yêu cầu của Cục Trách nhiệm Giải trình Quốc gia - một cơ quan chống tham nhũng của Pakistan, để phong tỏa chín tài khoản ngân hàng liên quan đến hai công ty Trung Quốc và bốn cá nhân bị cáo buộc đã lừa đảo công chúng hơn 1,1 tỷ PKR (tương đương 3,877 triệu USD theo tỷ giá hiện tại) thông qua các dự án đầu tư giả.

Những tác động chính sách

Các nhà phân tích chuyên về tội phạm có tổ chức đã mô tả cuộc trấn áp gần đây như là chỉ dấu của một xu hướng tội phạm lớn hơn, trong đó các nhóm tội phạm mạng Trung Quốc lợi dụng các khu vực pháp lý/tài phán có cơ chế quản lý và thực thi pháp luật yếu kém.

"Các mạng lưới Trung Quốc này lợi dụng cả các điểm yếu về kinh tế xã hội và các lỗ hổng pháp lý" - ông Murtaza Hussain, một nhà phân tích thuộc một công ty quản lý rủi ro có trụ sở ở Karachi, cho Focus biết.

"Tăng cường kiểm tra visa đối với công dân nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc và các quốc gia khác có lịch sử về tội phạm lừa đảo có tổ chức là một việc cần làm cấp bách. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh hợp tác giữa các cơ quan thực thi pháp luật trong khu vực và tiến hành mạnh mẽ các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng chống tội phạm lừa đảo kỹ thuật số" - ông nói thêm.

Mặc dù các cơ quan chức năng Pakistan chưa công khai quy kết các hoạt động của tổ chức tội phạm ở Faisalabad vào nhà nước Trung Quốc, nhưng các chuyên gia về an ninh mạng đã cảnh báo rằng các thủ đoạn của tổ chức này khá giống với các thủ đoạn của các nhóm ATP (advanced persistent threat) - các đơn vị tấn công mạng có tổ chức bài bản và thường được gắn với các lợi ích của nhà nước Trung Quốc.

"Ngay cả khi những cá nhân Trung Quốc này hành động độc lập, thì các nền tảng và công cụ thủ thuật xã hội mà chúng sử dụng rất giống các kỹ thuật thường được các nhóm APT Trung Quốc sử dụng" - Muhammad Rehan, một nhà phân tích về an ninh mạng ở Islamabad, cho Focus biết.

"Pakistan cần phải đánh giá một cách nghiêm túc xem liệu có phải mình chỉ đang đối phó với các tội phạm mạng vì động cơ tài chính hay các hoạt động này là một phần trong một chiến lược rộng lớn hơn liên quan đến ảnh hưởng và hoạt động theo dõi của nước ngoài" - nhà phân tích Rehan nói.