Nguồn: AFP | 2025-09-22

ĐÀI BẮC, Đài Loan – Đài Loan sẽ lần đầu tiên cùng sản xuất tên lửa và drone ngầm với một công ty quốc phòng Mỹ, một bước đi nhấn mạnh nỗ lực cấp bách của Đài Bắc nhằm củng cố phòng thủ trước Trung Quốc.

Hợp tác mang tính cột mốc này được công bố trong Triển lãm Công nghệ Hàng không Vũ trụ và Quốc phòng Đài Bắc, diễn ra từ ngày 18 đến 20/9, với sự tham gia của các nhà sản xuất vũ khí toàn cầu đang cạnh tranh để cung cấp các hệ thống chống drone đã được thử nghiệm trên chiến trường.

Viện Khoa học và Công nghệ Quốc gia Chung-Shan (NCSIST) của nhà nước Đài Loan và công ty Anduril Industries của Mỹ đã ký hai thỏa thuận quan trọng. Thỏa thuận đầu tiên, đạt được vào đầu năm nay, thiết lập quan hệ hợp tác sản xuất chung tên lửa hành trình tự động chi phí thấp Barracuda-500 của Anduril. Thỏa thuận thứ hai, hoàn tất ngày 18/9, mở rộng hợp tác này để bao gồm cả drone ngầm.

“Đây là những thỏa thuận đầu tiên của Đài Loan với một công ty nước ngoài”, Viện trưởng NCSIST Li Shih-chiang nói. “Mục tiêu của chúng tôi là, nếu xảy ra chiến tranh, thậm chí bị phong tỏa, chúng tôi vẫn có thể sản xuất mọi loại vũ khí cần thiết để tự vệ”.

Alex Chang, giám đốc Anduril tại Đài Loan, xác nhận quan hệ hợp tác này sẽ tập trung vào khả năng “sản xuất hàng loạt” và xây dựng chuỗi cung ứng nội địa bền vững. Theo NCSIST, sẽ mất 18 tháng để thiết lập dây chuyền sản xuất hoàn chỉnh cho Barracuda-500, và về sau tên lửa này sẽ chỉ sử dụng các linh kiện của Đài Loan.

Cuộc đua chống drone

Cuộc triển lãm đã nhấn mạnh mối đe dọa cấp bách của drone, một bài học then chốt từ cuộc chiến ở Ukraine. Các quan chức Đài Loan lo ngại rằng Trung Quốc có thể sử dụng các bầy thiết bị bay không người lái giá rẻ tương tự để áp đảo hệ thống phòng thủ của hòn đảo này.

“Ai cũng lo ngại về các bầy [drone], đúng không?” Jonathan Lau, giám đốc khu vực của tập đoàn quốc phòng Anh BAE Systems, nói. Ông lưu ý rằng Bộ Quốc phòng Đài Loan đã bày tỏ sự quan tâm đến Hệ thống Vũ khí Tiêu diệt Chính xác Tiên tiến của BAE, được thiết kế để bắn hạ drone với chi phí thấp hơn.

Các công ty nước ngoài háo hức trình diễn các hệ thống đã được thử nghiệm trên chiến trường.

“Chúng tôi rất muốn thâm nhập thị trường Đài Loan”, Eloi Delort, đại diện công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) Alta Ares của Pháp, cho biết. Phần mềm của công ty này đã được triển khai để chống lại drone của Nga. “Tôi nghĩ Đài Loan đang đối mặt với nhiều mối đe dọa, và họ có thể sử dụng công nghệ của chúng tôi để phòng thủ chống drone hoặc thực hiện giám sát quân sự”.

Các công ty nội địa cũng đang gia tăng nỗ lực. Tron Future Tech, một công ty Đài Loan có các hệ thống chống drone dựa trên AI được triển khai cả ở Đài Loan và Ukraine, có lực lượng lao động tăng gấp sáu lần trong hai năm. “Mảng kinh doanh chống drone đã đóng góp hơn một nửa doanh thu của chúng tôi”, chuyên gia Misha Lu của công ty nói với AFP. Hiện Tron sản xuất hơn 100 hệ thống mỗi tháng và đang xem xét việc sản xuất ở nước ngoài.

Đối với Đài Loan, hiệu quả về chi phí là yếu tố then chốt. “Điều động F-16 để bắn tên lửa trị giá hàng triệu USD vào một chiếc drone giá 10.000 USD là không bền vững”, Rupert Hammond-Chambers, Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Mỹ - Đài Loan, cho biết. Ông nói rằng các biện pháp phòng thủ có thể điều chỉnh quy mô và chi phí thấp sẽ là thiết yếu trong bất kỳ cuộc xung đột nào trong tương lai.

Chi tiêu kỷ lục

Triển lãm diễn ra trùng với cuộc tranh luận của Quốc Hội Đài Loan về ngân sách. Một nhà lập pháp cấp cao nói với AFP hồi đầu tháng 9 rằng Bộ Quốc phòng đang soạn thảo một khoản phân bổ đặc biệt lên tới 1 nghìn tỷ Đài tệ (33 tỷ USD) trong vòng bảy năm để tăng cường khả năng phòng thủ của hòn đảo này.

“Chúng tôi muốn xây dựng một hệ sinh thái phòng thủ hoàn chỉnh để bảo vệ đất nước”, ông Wang Ting-yu, một nhà lập pháp thuộc Đảng Dân Tiến của Tổng thống Lai Thanh Đức, cho biết.

Ông mô tả sáng kiến này là một đợt nâng cấp “khổng lồ” nhằm tích hợp các hệ thống phòng không của Đài Loan, tăng cường công nghệ radar và cảm biến, và mở rộng sản xuất đạn dược.

Su Tzu-yun, nhà phân tích quân sự tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh, nhấn mạnh mối đe dọa từ các tàu chiến Trung Quốc tuần tra gần Đài Loan, vốn có thể phóng hàng trăm tên lửa chỉ trong vài phút.

“Ngoài mối đe dọa từ drone, hiện nay Trung Quốc tuần tra các vùng biển xung quanh Đài Loan với khoảng tám tàu chiến, mỗi tàu mang khoảng 60 ống phóng thẳng đứng”, ông nói.

Khoản ngân sách đề xuất này sẽ được bổ sung cho kế hoạch của Tổng thống Lai nhằm nâng chi tiêu quốc phòng hằng năm của 2026 lên 949,5 tỷ Đài tệ, tương đương hơn 3% GDP, với mục tiêu đạt 5% vào năm 2030. Trong khi con số cuối cùng vẫn cần Quốc hội phê chuẩn, các quan chức cho biết sự ủng hộ của lưỡng đảng là thiết yếu.

Triển lãm tại Đài Bắc đã cho thấy cách Đài Loan đang hợp tác với các đối tác quốc tế, đồng thời mở rộng ngành công nghiệp nội địa. “Mục tiêu của chúng tôi là, nếu xảy ra chiến tranh, thậm chí bị phong tỏa, chúng tôi vẫn có thể sản xuất mọi loại vũ khí cần thiết để tự vệ”, viện trưởng NCSIST Li Shih-chiang nói bên lề triển lãm.