Oleh AFP | 2025-02-13

BEIJING -- China memulakan pembinaan projek dengan jumlah kapasiti tenaga arang batu terbesar sejak 2015 pada tahun lepas, mengancam matlamatnya untuk mencapai tahap tertinggi pelepasan karbon menjelang 2030, menurut laporan yang diterbitkan pada 13 Februari.

Ekonomi kedua terbesar dunia adalah penyumbang terbesar gas rumah hijau yang menyebabkan perubahan iklim tetapi pada masa yang sama juga merupakan kuasa besar dalam tenaga boleh diperbaharui. Negara ini merancang untuk mencapai sifar bersih menjelang tahun 2060.

Arang batu telah menjadi sumber tenaga penting di China selama beberapa dekad, tetapi pertumbuhan mendadak dalam pemasangan tenaga angin dan suria dalam beberapa tahun kebelakangan ini telah menimbulkan harapan bahawa negara itu dapat bebas daripada kebergantungan bahan api fosil yang kotor.

Walau bagaimanapun, menurut laporan dari Pusat Penyelidikan Tenaga dan Udara Bersih (CREA) di Finland dan Global Energy Monitor (GEM) di Amerika Syarikat, China telah memulakan pembinaan projek tenaga arang batu sebanyak 94.5GW pada tahun 2024 -- 93% daripada jumlah global.

Walaupun China juga menambah kapasiti angin dan solar rekod sebanyak 356GW -- 4.5 kali ganda penambahan Kesatuan Eropah -- peningkatan dalam tenaga arang batu berisiko mengukuhkan peranannya dalam campuran tenaga negara itu, menurut laporan tersebut.

"Perkembangan pesat tenaga boleh diperbaharui di China berpotensi untuk mengubah sistem tenaganya, namun peluang ini terjejas akibat pengembangan besar-besaran loji tenaga arang batu yang berlaku serentak," ujar Qi Qin, penulis utama laporan tersebut dan penganalisis China di CREA.

Peningkatan itu berlaku walaupun Presiden China Xi Jinping berjanji pada tahun 2021 untuk "mengawal ketat" projek tenaga arang batu dan meningkatkan penggunaan arang batu sebelum "mengurangkannya secara berperingkat" antara tahun 2026 dan 2030.

Pengeluaran arang batu China telah meningkat secara berterusan sejak beberapa tahun kebelakangan ini, daripada 3.9 bilion tan pada tahun 2020 kepada 4.8 bilion tan pada tahun 2024.

"Tanpa perubahan dasar yang mendesak, China berisiko mengukuhkan corak penambahan tenaga dan bukannya peralihan, mengehadkan potensi penuh ledakan tenaga bersihnya," menurut laporan itu.

Arang batu diutamakan

Permit baharu untuk projek tenaga arang batu jatuh sebanyak 83% pada separuh pertama tahun 2024, yang mendorong keyakinan bahawa peralihan tenaga bersih China semakin pesat.

Pada bulan November, tinjauan pakar oleh CREA dan badan pemikir Persatuan Antarabangsa Australia untuk Kajian Peralihan Tenaga mendapati bahawa 52% berpendapat bahawa penggunaan arang batu China akan memuncak pada 2025.

Tetapi kuasa arang batu kekal tinggi pada bulan-bulan terakhir tahun 2024 walaupun China meningkatkan kuasa yang mencukupi daripada sumber tenaga bersih untuk menampung pertumbuhan permintaan elektriknya.

Dapatan itu mencadangkan kuasa arang batu diutamakan berbanding sumber boleh diperbaharui di beberapa wilayah, menurut laporan itu.

"Syarikat kuasa arang batu dan perlombongan China menaja dan membina loji arang batu baharu melebihi perkara yang diperlukan," jelas Christine Shearer, penganalisis penyelidikan di GEM.

"Pengejaran berterusan arang batu telah menghalang penggunaan tenaga bersih yang lebih menjimatkan kos di negara ini."

Penganalisis, David Fishman bersetuju dengan kebanyakan laporan itu tetapi berkata beliau "lebih optimistik" bahawa penggunaan arang batu akan dihentikan secara berperingkat pada tahun-tahun akan datang.

Lonjakan dalam kuasa arang batu akhir tahun lalu mungkin "gejala jangka pendek peralihan pasaran kepada pengurangan ekonomi sebenar... dan bukan tanda sistem yang direka untuk memanfaatkan penjana arang batu," Fishman, pengurus kanan di Lantau Group, yang memaklumkan pada AFP.

Sasaran baharu

China dijangka mengumumkan butiran Rancangan Lima Tahun ke-15 -- untuk 2026 hingga 2030 -- dalam beberapa bulan akan datang, mungkin termasuk pelepasan dan matlamat tenaga yang dikemas kini.

Bulan ini, China juga sepatutnya menyerahkan sasaran pelepasan baharu, yang dikenali sebagai Sumbangan yang Ditentukan Secara Nasional (NDC), di bawah Perjanjian Paris 2015.

Hanya segelintir negara yang telah menyerahkan NDC baharu setakat ini.

China seharusnya "menetapkan had keseluruhan bagi penjanaan tenaga berasaskan arang batu" dan merangka "jadual masa yang jelas untuk menghentikan penggunaan tenaga arang batu," ujar Gao Yuhe, ketua projek Greenpeace Asia Timur yang berpangkalan di Beijing, kepada AFP.

"Sasaran kapasiti tenaga boleh diperbaharui untuk 2030 perlu dinaikkan bagi mempercepatkan penggantian tenaga arang batu dengan tenaga boleh diperbaharui, dengan matlamat mencapai tahap tertinggi pelepasan karbon dalam sektor tenaga sebelum 2025," jelas beliau