Oleh Focus | 2025-08-07

Lawatan Perdana Menteri India Narendra Modi ke Maldives baru-baru ini menandakan penetapan semula diplomatik selepas beberapa bulan hubungan tegang antara kedua-dua negara yang berjiranan.

Modi menghadiri sambutan Hari Kemerdekaan ke-60 di Malé sebagai tetamu kehormat, menjadi pemimpin asing pertama yang dihoskan oleh Presiden Mohamed Muizzu sejak pemilihan Muizzu pada November 2023.

Lawatan selama dua hari yang berakhir pada 26 Julai itu bertindih dengan ulang tahun hubungan diplomatik Indo-Maldive dan menandakan ketegangan yang semakin reda berikutan dengan kempen "Pengusiran India" Muizzu dan pemihakan kepada China.

India dan China, dua pemberi pinjaman terbesar Maldives, tetap bersaing untuk menguatkan pengaruh di kepulauan yang terletak di lokasi strategik itu.

Sejak Muizzu memegang jawatan, Maldives telah memperdalam penglibatan dengan China, termasuk pembuatan perjanjian perdagangan bebas dan penyertaan dalam Inisiatif Jalur and Jalan (BRI).

BRI adalah pemacu pembinaan infrastruktur yang dibiayai oleh China untuk memudahkan pengeksportan bahan-bahan mentah negara-negara miskin ke China.

Pada Januari 2024, Muizzu melawat China sebelum India, satu langkah yang dilihat New Delhi sebagai suatu penghinaan diplomatik.

Bagaimanapun, dalam satu jamuan Indo-Maldive pada 25 Julai, Muizzu berusaha untuk menyampaikan nada kerjasama dengan India.

"India telah lama berdiri sebagai rakan kongsi Maldives yang paling rapat dan paling dipercayai," katanya.

"Kami amat menghargai persahabatan India dan berterima kasih atas bantuan tepat pada masanya yang negara anda telah hulurkan kepada kami ketika saat memerlukan," tambahnya.

'Laluan yang jelas'

Pemerhati-pemerhati melihat lawatan Modi sebagai penting kepada hasrat India untuk mengawal laut dan laluan perkapalan Lautan Hindi dalam perlumbaan dengan pesaing serantaunya China.

Modi semasa lawatannya mendedahkan pemberian pinjaman kredit $565 juta untuk Maldives, bersama-sama dengan pengurangan tempoh pembayaran balik pinjaman-pinjaman awal -- daripada $51 juta kepada $29 juta setiap tahun.

Beliau merasmikan beberapa projek infrastruktur yang dibiayai oleh India, termasuk kompleks perumahan 4,000 unit dan ibu pejabat Kementerian Pertahanan yang baharu.

"India tetap komited untuk menyokong aspirasi rakyat Maldives" tulis Modi di Twitter.

"Kerjasama bersama dalam bidang pertahanan dan keselamatan adalah satu simbol kepercayaan bersama. Bangunan kementerian pertahanan... merupakan pembinaan kepercayaan secara konkrit. Ia adalah satu simbol perkongsian kukuh kami," kata Modi pada sidang akhbar di Malé.

Perbincangan telah bermula berkenaan satu perjanjian perdagangan bebas yang mungkin berlaku, dan kedua-dua pihak telah menandatangani perjanjian-perjanjian kerjasama dalam bidang seperti perikanan, pelancongan, pembangunan digital dan penjagaan kesihatan.

Lawatan itu menetapkan "laluan yang jelas untuk masa depan hubungan [Maldives-India]," tulis Muizzu di X selepas pemergian Modi.

Kerentanan ekonomi

Kerentanan ekonomi Maldives telah memainkan peranan yang penting dalam pengaturan semula tersebut.

Meskipun terdapat sektor pelancongan yang mewah, negara itu sedang menghadapi krisis hutang yang teruk, dengan jumlah hutang meningkat daripada $3 bilion pada 2018 kepada $8.2 bilion pada awal 2024. Jumlah hutang ini diunjurkan melebihi $11 bilion menjelang 2029.

Kebanyakan hutang luar negerinya, kini berjumlah $3.4 bilion, berhutang kepada China dan India, lapor Economic Times pada bulan Mac.

Beban kewangan adalah tinggi. Maldives mesti membayar hutang luar negeri bernilai $600 juta pada 2025 dan $1 bilion pada 2026. Sehingga Disember lalu, rizab pertukaran asing berada di bawah $65 juta, selepas bertukar negatif seketika pada bulan Ogos.

Perjanjian Perdagangan Bebas China-Maldives, yang dilaksanakan pada bulan Januari, telah meningkatkan defisit perdagangan negara itu, dengan China menyumbang 97% daripada perdagangan China-Maldives dan Maldives menyumbang kurang daripada 3%.

"Skala masalah hutang itu adalah mengejutkan," peguambela hak asasi manusia Dimitra Staikou menulis di Medium pada bulan Mac.

"Tanpa campur tangan antarabangsa yang signifikan atau penstrukturan semula hutang, Maldives berisiko mengikuti negara jiran Sri Lanka yang menjadi negara yang mungkir dalam membayar hutang," tambahnya.

Penghapusan tarif ke atas 91% barangan China telah menawarkan "suatu konsesi [kepada China] yang hanya menghasilkan sedikit faedah timbal balik kepada Maldives memandangkan asas eksport negara itu yang terhad," kata Staikou.

Pengimbangan strategik

China telah mengembangkan jejaknya di Maldives melalui projek-projek infrastruktur besar seperti Jambatan Persahabatan China-Maldives dan perluasan lapangan terbang Hulhulé, yang memperdalam pengaruhnya dalam sfera tradisional India.

Hubungan yang dinaik taraf itu memanfaatkan Beijing secara strategik, kerana Maldives terletak di sepanjang laluan-laluan perdagangan Lautan Hindi yang membawa sebahagian besar import minyak China.

China berusaha untuk memastikan Malé kekal sebagai maritim yang mengalu-alukan kehadirannya supaya Beijing dapat melindungi aksesnya ke Teluk Parsi, menurut ringkasan yang diterbitkan oleh Majlis Perhubungan Luar Negeri pada Mei 2024.

Sebaliknya, India telah meneruskan pendekatan yang fokus kepada pembangunan di bawah dasarnya "Kejiranan Didahulukan", yang menawarkan bantuan kewangan dan menyokong inisiatif-inisiatif utama seperti Projek Kesalinghubungan Malé yang Lebih Besar, skim infrastruktur terbesar di negara itu, menurut laporan itu.

Walaupun Muizzu pada mulanya berusaha untuk mengurangkan pergantungan kepada India untuk bekalan-bekalan dan perkhidmatan-perkhidmatan kritikal, kerajaannya telah meningkatkan penglibatan dengan New Delhi dalam beberapa bulan kebelakangan ini.

Pelancongan juga telah menjadi titik ketegangan. Selepas lawatan awal Muizzu ke Beijing, Modi secara terbuka mempromosikan Kepulauan Lakshadweep India sebagai destinasi pelancongan.

Langkah itu telah mengakibatkan penurunan mendadak dalam tempahan pelancong India ke Maldives, penurunan 33%, memberi impak kepada ekonominya yang bergantung kepada pelancongan yang merangkumi hampir 30% daripada KDNK.