Tác giả: Chen Wei-chen | 2025-12-11

Khi đèn bật sáng tại Trung tâm Thể thao Phương Đông Thượng Hải hôm 29/11, ngôi sao nhạc pop Nhật Bản Ayumi Hamasaki đứng một mình trên sân khấu, biểu diễn trước hơn 14.000 ghế trống.

Ngay trước đêm diễn, cơ quan chức năng Trung Quốc đột ngột hủy sự kiện âm nhạc này, vì lý do "bất khả kháng".

Khi các nhân viên phụ trách hậu cần bắt đầu tháo dỡ sân khấu, ca sĩ Hamasaki cũng hoàn thành chương trình biểu diễn, cùng đội ngũ của mình cúi chào trước những hàng ghế trống sau màn trình diễn của cô. Dưới ánh đèn, những mảnh hoa giấy bay lơ lửng trong không khí.

Trên Facebook, Hamasaki viết, dù phải biểu diễn trước "14.000 ghế trống", nhưng cô vẫn cảm nhận được "rất nhiều tình yêu" từ những người hâm mộ.

Cô nói rằng: "Giải trí nên là cây cầu kết nối mọi người lại với nhau".

Buổi diễn "không khán giả" xảy ra trong lúc Trung Quốc và Nhật Bản đang căng thẳng ngoại giao liên quan đến vấn đề Đài Loan, và là dấu hiệu mới nhất cho thấy sự trả đũa của Trung Quốc đối với Nhật Bản đã lan sang lĩnh vực văn hóa.

Đầu tháng 11, Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã phát biểu trước quốc hội rằng "tình huống bất trắc ở Đài Loan có thể tạo ra một cuộc khủng hoảng đối với sự tồn vong" của Nhật Bản.

Phát biểu này đã khiến Bắc Kinh bực bội. Tiếp theo một loạt các động thái ngoại giao, chính quyền Trung Quốc bắt đầu yêu cầu ngừng những buổi biểu diễn của các nghệ sĩ Nhật Bản.

Hát trước những hàng ghế trống

Những bức ảnh về "sự kiện âm nhạc không khán giả" lan truyền trên mạng một cách nhanh chóng.

The Paper, một tờ báo nhà nước Trung Quốc, khẳng định sự kiện âm nhạc này là không có thật, cho rằng những bức ảnh đã được chụp trộm trong lúc diễn tập.

Trong khi những tranh cãi vẫn đang diễn ra, Mika Takahashi, chuyên viên làm đẹp của Hamasaki, đã xác nhận trên mạng rằng sự kiện âm nhạc này đã diễn ra mà không có khán giả.

Ca sĩ người Nhật Maki Otsuki, người được biết đến nhờ bài hát chính của loạt phim hoạt hình nhiều tập "One Piece", cũng phải đối mặt với tình huống tượng tương tự một ngày trước đó.

Ngay sau khi cô bắt đầu biểu diễn tại lễ hội Bandai Namco ở Thượng Hải hôm 28/11, các nhân viên đột ngột tắt đèn, máy chiếu và âm nhạc. Hai nhân viên sự kiện mặc đồ đen bước lên sân khấu, lấy micro của cô và đưa cô rời đi trước sự kinh ngạc của người hâm mộ.

Sau đó, ban tổ chức thông báo buổi biểu diễn đã bị hủy bỏ với lý do tương tự, dừng tất cả các chương trình đã lên lịch trong ngày.

Các video về vụ việc này đã lan ra khắp thế giới.

"Đây chắc chắn là cách thiếu văn minh nhất mà những người kiểm duyệt Trung Quốc có thể dùng để hủy bỏ một buổi biểu diễn", một tài khoản trên X viết.

Một người dùng mạng xã hội Đài Loan bình luận, động thái này cho thấy "những người nắm quyền… không thể khoan dung cho sự tự do dù chỉ là một bài hát".

Điều kiện "bất khả kháng" đã trở thành cụm từ được chính quyền Trung Quốc sử dụng để ngăn chặn các sự kiện văn hóa Nhật Bản. Từ cuối tháng 11 đến đầu tháng 12, hơn 20 sự kiện liên quan đến Nhật Bản đã bị hủy bỏ mà hầu hết đều không có thông báo trước.

Khi nhạc công nhạc jazz 80 tuổi Yoshio Suzuki đang chuẩn bị biểu diễn ở Bắc Kinh, cảnh sát mặc thường phục đã thông báo với địa điểm tổ chức rằng bất kỳ sự kiện nào có sự tham gia của người Nhật đều bị cấm.

Người Nhật cùng nhau ủng hộ nghệ sĩ nước mình

Ca sĩ Takaichi đã tìm kiếm sự ủng hộ từ đất nước mình để ứng phó với phản ứng mạnh của Trung Quốc, cam kết "tạo ra một tương lai nơi âm nhạc Nhật Bản vang lên ở các thị trường đa dạng như châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ", theo một bài đăng mới đây trên X.

Phần lớn truyền thông Nhật Bản đánh giá việc hủy các sự kiện này giống một hành động cố ý gây áp lực.

Người dẫn chương trình của đài truyền hình TBS, Shinichiro Azumi nhận định Trung Quốc đang nhắm tới mục tiêu buộc chính quyền của bà Takaichi phải thỏa hiệp.

Phóng viên Akio Yaita viết trên Facebook: "việc cưỡng chế một cách bừa bãi cho thấy sự thiếu tôn trọng của chính phủ Trung Quốc đối với nghệ thuật và nhân quyền".

Ông còn thông tin rằng nhiều tài khoản mạng xã hội Nhật Bản "cực lực lên án các động thái của chính phủ Trung Quốc" và tin rằng "Nhật Bản không được nhượng bộ những hành vi bạo lực như vậy".

Với việc ngăn chặn J-pop và anime, đồng thời tấn công ngành giải trí đại chúng, các vụ hủy diễn này "đã mang lại chiến thắng cho Thủ tướng Sanae Takaichi và cho thế giới thấy bên nào tôn trọng quyền tự do biểu đạt", trong khi Bắc Kinh đang mạo hiểm với vị thế toàn cầu của mình, nhà báo Gearoid Reidy của Bloomberg nêu quan điểm trên Twitter.