Oleh Wu Qiaoxi | 2025-03-27

China sedang melabur dalam armada kapal penyelidikan terbesar di dunia untuk memetakan dasar lautan, menjalankan penyelidikan saintifik dan berpotensi menyokong operasi ketenteraan, usaha yang dalam sesetengah pemerhati berpendapat boleh menimbulkan ancaman keselamatan kepada Amerika Syarikat dan perikatannya.

Kapal penyelidikan yang canggih Xiangyanghong 01 dan Dongfanghong 3 China telah mengumpulkan data hidrologi yang komprehensif di Lautan Hindi timur dalam beberapa minggu kebelakangan ini, lapor Wall Street Journal pada 12 Mac.

Dalam beberapa tahun kebelakangan ini, kapal-kapal penyelidikan China sangat aktif dalam kajian oseanografi global, mengumpulkan data mengenai topografi dasar laut, arus lautan dan perkara hidrologi yang lain.

Walaupun maklumat itu boleh memberi manfaat besar kepada penyelidikan dalam perubahan iklim, pengurusan sumber lautan, pemasangan kabel dasar laut dan perlombongan laut dalam, ia boleh memberi Tentera Pembebasan Rakyat (PLA) kelebihan strategik dalam pertempuran.

Data penyelidikan oseanografi boleh digunakan semula untuk kegunaan ketenteraan, seperti meningkatkan ketepatan penggunaan lombong, meningkatkan pengesanan sonar dan membantu kapal selam mengelak daripada dikesan.

"Sekiranya data itu mempunyai nilai kepada tentera China dan mereka mahu akses kepadanya, mereka akan mendapatkannya," Matthew Funaiole, seorang felo kanan Projek Kuasa China di Pusat Kajian Strategik dan Antarabangsa (CSIS), memberitahu Wall Street Journal. "Tiada tembok api disediakan."

Bekas pegawai perisikan CIA Nick Thompson memberitahu The Cipher Brief bahawa tindakan China melangkaui penyelidikan saintifik dan "berkait rapat dengan pengumpulan perisikan."

Kapal penyelidikan China kerap beroperasi berhampiran India, Australia, Filipina dan Taiwan. Aktiviti-aktiviti ini nampaknya menduga sempadan wilayah dan secara beransur-ansur "membiasakan tindakan sedemikian," kata Thompson.

Tingkah laku yang disyaki

Antara tahun 2020 dan tahun 2024, kapal-kapal tinjauan China secara kolektif menggunakan ratusan ribu jam untuk menjalankan operasi di seluruh dunia, menurut kajian daripada CSIS.

Daripada 64 kapal-kapal tinjauan aktif China, lebih daripada 80% mempunyai perkaitan secara langsung dengan PLA atau institusi yang bersekutu dengannya.

Sesetengah kapal-kapal ini telah melawat pelabuhan tentera dan terlibat dalam tingkah laku yang disyaki, seperti menyamar sebagai kapal lain, melumpuhkan sistem pengenalan dan mengelak pengesanan radar. Penemuan ini mencadangkan penglibatan mereka dalam memajukan agenda geopolitik Beijing.

Kapal-kapal penyelidikan China telah berulang kali memasuki Zon Ekonomi Eksklusif negara lain, mencetuskan bantahan daripada Jepun, India dan kerajaan lain.

Cara pengumpulan data hidrologi ini -- digabungkan dengan pengaburan garis antara orang awam dan tentera di China -- secara kolektif "membimbangkan India," Anushka Saxena, seorang penganalisis penyelidikan di Institusi Takshashila, sebuah badan pemikir India, memberitahu Journal.

Sesetengah misi penyelidikan merangkumi "pemerhatian menyeluruh dalam bidang oseanografi ketenteraan," media China telah mengakui.

Penemuan daripada ekspedisi ini boleh meningkatkan keupayaan operasi PLA, membolehkannya meluaskan pengaruh ketenteraan ke lautan jauh dan persekitaran laut dalam.