Ayon sa AFP |
BEIJING – Noong nakaraang taon, sinimulan ng Tsina ang pagpapatayo ng mga proyektong may pinagsamang kapasidad ng coal power na naitala simula pa noong 2015. Maaari nitong ilagay sa alanganin ang layunin nitong limitahan ang mga carbon emission bago mag-2030, ayon sa ulat na inilathala noong Pebrero 13.
Naglalabas ng mga greenhouse gases na nagtutulak ng climate change ang bansa na may pangalawang ekonomiya sa mundo, ngunit isang renewable energy powerhouse rin ito. Plano nitong maging net zero pagsapit ng 2060.
Sa loob ng mga dekada, naging isang mahalagang pinagmumulan ng enerhiya sa Tsina ang karbon, ngunit nagpalaki ng pag-asa na maaalis ang bansa mula sa maruming fossil fuel ang sumasabog na paglaki ng mga wind at solar installation sa mga nakalipas na taon.
Gayunpaman, ayon sa isang ulat mula sa nakabase sa Finland na Center for Research on Energy and Clean Air (CREA) at Global Energy Monitor (GEM) sa United States, nagsimula ang Tsina sa pagtatayo ng 94.5GW ng mga coal power project noong 2024 -- 93% ng kabuuang kabuuan.
Bagama't nagdagdag din ang Tsina ng rekord na 356GW ng kapasidad ng hangin at solar -- 4.5 beses ang mga karagdagan ng European Union -- nanganganib na patatagin ang papel ng karbon sa pinaghalong enerhiya nito ang pagtaas sa kapangyarihan ng karbon, sinabi ng ulat.
"May potensyal na baguhin ang sistema ng kapangyarihan ng Tsina ang mabilis na pagpapalawak ng renewable energy nito, ngunit pinapahina ng sabay-sabay na malakihang pagpapalawak ng lakas ng karbon ang pagkakataong ito," sabi ni Qi Qin, nangungunang may-akda ng ulat at analyst ng Tsina sa CREA.
Dumating ang pagtaas sa kabila ng pangako ni Chinese President Xi Jinping noong 2021 na "mahigpit na kontrolin" ang mga proyekto ng coal power at pagtaas ng konsumo ng karbon bago ito "i-phase down" sa pagitan ng 2026 at 2030.
Patuloy na tumaas sa mga nakaraang taon, mula 3.9 bilyong tonelada noong 2020 hanggang 4.8 bilyong tonelada noong 2024, ang produksyon ng karbon ng Tsina.
"Kung walang kagyat na pagbabago sa patakaran, nanganganib na palakasin ng Tsina ang isang pattern ng pagdaragdag ng enerhiya sa halip na paglipat, na nililimitahan ang buong potensyal ng malinis na enerhiyang boom nito," sabi ng ulat.
Mas pinapahalagahan ang coal
Bumagsak ng 83% sa unang kalahati ng 2024 ang mga bagong permit para sa mga proyekto ng coal power, na nag-udyok sa pag-asa na mabilis na umuunlad ang paglipat ng malinis na enerhiya ng Tsina.
Noong Nobyembre, natuklasan ng isang survey ng mga espesyalista ng CREA at ng Australian think tank na International Society for Energy Transition Studies na 52% ang nagsabing tataas ang pagkonsumo ng karbon ng Tsina sa 2025.
Ngunit nanatiling mataas ang coal power sa mga huling buwan ng 2024 sa kabila ng pagdaragdag ng Tsina ng sapat na kuryente mula sa malinis na pinagmumulan ng enerhiya upang masakop ang paglaki nito sa demand ng kuryente.
Inuuna kaysa sa mga nababagong pinagkukunan sa ilang rehiyon ang paghahanap na iminungkahing lakas ng karbon, sabi ng ulat.
"Tumatangkilik at patuloy na nagtatayo ng mga bagong planta ng coal na lampas sa pangangailangan ng bansa ang mga kompanya ng coal power at pagmimina sa Tsina," sabi ni Christine Shearer, isang research analyst sa GEM.
"Pinalalabas ang paggamit ng bansa ng mas murang malinis na enerhiya ang patuloy na paghahangad ng karbon."
Sinang-ayunan ng analyst na si David Fishman sa karamihan ng ulat ngunit sinabi niyang "mas maasahin sa mabuti" na aalisin sa mga susunod na taon ang karbon.
Maaaring "isang panandaliang sintomas ng paglipat ng merkado sa tunay na pagbagsak ng ekonomiya... at hindi isang tanda ng isang sistema na idinisenyo upang makinabang ang mga generator ng karbon ang pagtaas ng lakas ng karbon sa huling bahagi ng nakaraang taon," sinabi ni Fishman, senior manager sa Lantau Group, sa AFP.
Mga bagong target
Nakatakdang ipahayag ng Tsina ang mga detalye ng ika-15 na Limang Taon na Plano nito -- para sa 2026 hanggang 2030 -- sa mga darating na buwan, malamang na kasama ang mga na-update na emisyon at mga layunin sa enerhiya.
Sa buwang ito, dapat din itong magsumite ng mga bagong target na emisyon, na kilala bilang Nationally Determined Contributions (NDCs), sa ilalim ng 2015 Paris Agreement.
Iilan lamang sa mga bansa ang nagsumite ng mga bagong NDC sa ngayon.
Dapat na "magtatag ng isang kabuuang limitasyon sa pagbuo ng kuryente na pinapagana ng karbon" at bumalangkas ng "isang malinaw na talaorasan para sa pag-phase out ng coal power" ang Tsina, sinabi ni Gao Yuhe, pinuno ng proyekto na nakabase sa Beijing sa Greenpeace East Asia, sa AFP.
"Dapat itaas upang mapabilis ang pagpapalit ng coal power sa renewable energy ang 2030 na target para sa naka-install na renewable energy capacity, na naglalayong makamit ang peak carbon emissions sa power sector bago ang 2025," aniya.