Ayon sa AFP | 2025-08-22

New Zealand, sa pamamagitan ng kanilang ahensya ng intelihensya, ay nagbabala noong Agosto 21 na ang China ang pinaka-aktibong puwersang dayuhan sa panghihimasok sa bansa, na nagdulot ng matinding pagtutol mula sa Beijing.

Humaharap ang New Zealand sa "pinakamahigpit na kalagayan sa pambansang seguridad sa mga nakalipas lamang na ilang taon," ayon sa ahensya ng intelihensya ng bansa sa isang taunang pagsusuri ng panganib.

Ang mga pangunahing sanhi ng lumalalang banta sa seguridad ay ang hindi matatag na ugnayan sa pagitan ng mga bansa, lumalalim na hidwaan, at tumitinding sama ng loob.

Bagama’t maraming bansa ang nagtatangkang impluwensiyahan ang pamahalaan at lipunan ng New Zealand, ang China ang nananatiling “pinaka-aktibo," ayon sa New Zealand Security Intelligence Service.

Inakusahan ng embahada ng China sa Wellington ang ahensya ng pagtatanim ng duda at ng “pagkalason sa ugnayan ng dalawang bansa.”

Inihayag ng ahensya ng intelihensya ng New Zealand na ang United Front Work Department ng China ay nanghihimasok sa ibang bansa upang palawakin ang impluwensya nito sa labas ng China.

'Mapanlinlang, mapilit'

Hindi lahat ng aktibidad nito ay maituturing na panghihimasok sa ibang bansa, habang may ilan na maaaring maging kapaki-pakinabang, ayon sa pahayag.

Gayunpaman, madalas na mapanlinlang, mapilit, at mapanghimasok ang mga aktibidad nito, at naglalagay ng panganib sa mga organisasyon sa New Zealand.

Nagbabala ang ahensya sa mga negosyo sa New Zealand na, sa ilalim ng pambansang batas sa seguridad ng China, ang mga indibidwal at organisasyon sa China ay obligadong sumunod sa mga kahilingan ng mga ahensya ng seguridad ng China.

Ang rehiyon ng Indo-Pacific ay sentro ng estratehikong kompetisyon sa pagitan ng mga bansa, ayon sa ahensya ng seguridad.

Itinuturing ang China bilang “isang partikular na mapagmalabis at makapangyarihang aktor,” na naglalayong palawakin at palalimin ang impluwensya nito sa buong rehiyon, ayon sa ulat.

"Ipinakita nito ang kahandaan at ang kakayahang isagawa ang intelihensiyang aktibidad na nakatuon sa pambansang interes ng New Zealand."

Binigyang-diin ng ahensya ng intelihensya, nang hindi tinutukoy ang mga partikular na bansa, angkaraniwang paggamit ng “transnational repression” ng mga dayuhang bansa, na madalas nag-uudyok sa mga residente na mangalap ng impormasyon tungkol sa kapwa nilang nasa diaspora na naninirahan sa New Zealand.

Sa iba pang panganib, sinabi ng ahensya na ang pinaka-posibleng banta ng ekstremismo sa New Zealand ay nagmumula pa rin sa nag-iisang salarin, na radikal na nahuhubog sa gitna ng tumitinding hidwaan sa isang digital na mundo na punong-puno ng hinanakit, na umaatake nang walang babala.

Ang mga kabataan at mahihinang sektor ng lipunan ang may pinakamalaking panganib na maimpluwensyahan o madala sa radikalisasyon, ayon sa ulat.

Nakatagong pag-espiya

“Halos tiyak” na may ilang nakatagong pag-espiya mula sa ibang bansa, ayon sa ahensya.

Ang mga dayuhang bansa ay nakatuon sa mahahalagang organisasyon, imprastruktura, at teknolohiya, karamihan sa pamamagitan ng cyber exploitation, ayon sa ulat.

"Hindi lamang mga opisyal ng intelihensiya ang nagsasagawa ng ganitong aktibidad," ayon sa ahensya.

"May ilang pamahalaan ang gumagamit ng 'whole of state approach' sa pangangalap ng intelihensya, na kinabibilangan ng paggamit ng mga negosyo, mga pamantasan, think tank, o cyber actor bilang kanilang kinatawan."

Ang pandaigdigang kompetisyon at kawalan ng seguridad ang nagtutulak sa karamihan ng mga aktibidad ng pag-espiya laban sa New Zealand, ayon sa ulat.

Binigyang-diin ng ahensya ang “maraming halimbawa” ng mga bansang nagtatangkang palihim na makakuha ng impormasyon hinggil sa mga patakaran ng pamahalaan, ugnayan sa seguridad, mga inobasyon sa teknolohiya, at pananaliksik.