Theo AFP và Focus | 2025-12-15

HONG KONG — Ông trùm truyền thông ủng hộ dân chủ tại Hong Kong, Jimmy Lai, đã bị kết án với ba cáo buộc liên quan đến an ninh quốc gia vào ngày 15/12, một phán quyết bị các tổ chức nhân quyền lên án là hồi chuông báo tử đối với tự do báo chí tại trung tâm tài chính của Trung Quốc.

Các công tố viên cho biết ông Lai là người đứng sau hai âm mưu nhằm kêu gọi các chính phủ nước ngoài có hành động chống lạiHong Kong hoặc Trung Quốc, đồng thời cáo buộc ông đã cho xuất bản các tài liệu “kích động sự bất mãn” đối với chính quyền.

Đối mặt nguy cơ án tù chung thân

Người đàn ông 78 tuổi, người đã tuyên bố không nhận tội, hiện đối mặt với khả năng bị tuyên án tù chung thân. Thời điểm tuyên án sẽ được công bố sau khi hội đồng thẩm phán xem xét thêm các lập luận pháp lý. Ông Lai có quyền kháng cáo các phán quyết kết tội.

“Không còn nghi ngờ gì nữa, rằng (ông Lai) đã nuôi dưỡng sự oán giận và thù hằn đối với CHNDTH, ý nói Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, trong nhiều năm trưởng thành của mình”, Thẩm phán Esther Toh phát biểu tại tòa.

“Việc ông liên tục kêu gọi Hoa Kỳ giúp lật đổ chính quyền Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, dưới danh nghĩa hỗ trợ người dân Hong Kong, có thể được so sánh với tình huống một công dân Mỹ tìm kiếm sự giúp đỡ từ Nga để lật đổ chính phủ Mỹ, với lý do giúp đỡ bang California”.

Ông Lai tỏ ra bình thản khi các phán quyết được tuyên đọc. Ông không phát biểu lời nào. Khi rời phòng xử án, ông gật đầu về phía vợ là bà Teresa và con trai Lai Shun-yan, những người đang ngồi tại khu vực công chúng, theo ghi nhận của phóng viên AFP.

Luật sư bào chữa Robert Pang cho biết ông Lai “vẫn giữ tinh thần ổn định”.

Hàng chục cảnh sát đã được triển khai quanh khu vực Tòa án Tây Cửu Long, với một xe bọc thép được bố trí gần đó. Các quan chức lãnh sự từ Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Pháp đã tham dự phiên tòa, cùng với các nhân vật ủng hộ dân chủ nổi bật như Hồng y Joseph Zen và cựu nghị sĩ Emily Lau.

Người sáng lập tờ Apple Daily, hiện đã ngừng hoạt động, đã bị giam giữ từ năm 2020.Phiên tòa xét xử ông đã được đông đảo các nhà phê bình viện dẫn như một biểu tượng cho sự thu hẹp các quyền tự do chính trị và báo chí dưới luật an ninh quốc gia do Bắc Kinh áp đặt sau các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ năm 2019.

'Hồi chuông báo tử cho tự do báo chí'

“Việc kết án Jimmy Lai mang cảm giác như hồi chuông báo tử cho tự do báo chí tại Hong Kong”, tổ chức Ân xá Quốc tế tuyên bố, trong khi tổ chức Phóng viên Không Biên giới mô tả vụ án là minh chứng cho “sự xuống cấp đáng báo động của tự do truyền thông”.

Văn phòng an ninh quốc gia của Hong Kong đã thực hiện hàng trăm vụ bắt giữ theo luật này, một khuôn khổ pháp lý hình sự hóa các phạm trù bất đồng chính kiến rộng lớn và quy định các hình phạt lên tới tù chung thân. Các nhà phê bình cho rằng đạo luật này đã gần như dập tắt hoàn toàn những tiếng nói đối lập còn sót lại trong thành phố.

Ủy ban Bảo vệ Nhà báo gọi phán quyết này là “một hành vi đàn áp đáng hổ thẹn”.

Các công tố viên đã viện dẫn 161 nội dung của Apple Daily, bao gồm các bài xã luận và các chương trình tọa đàm do ông Lai dẫn, mà họ cho là mang tính kích động theo một đạo luật thời thuộc địa vì đã “kích động sự bất mãn”. Họ cũng cáo buộc ông hậu thuẫn cho nhóm biểu tình có tên "Đứng về phía Hong Kong, Đấu tranh vì Tự do".

Ông Lai phủ nhận việc tìm cách gây ảnh hưởng tới các chính phủ nước ngoài, khẳng định tờ báo của ông phản ánh các giá trị cốt lõi của Hong Kong như tự do ngôn luận và pháp quyền. Apple Daily buộc phải đóng cửa vào năm 2021 sau các cuộc đột kích của cảnh sát, và sáu cựu lãnh đạo tờ báo đã nhận tội trong các vụ án liên quan.