Oleh Wu Qiaoxi | 2025-08-29

Filem-filem China yang mengimbau semula penderitaan Perang Dunia II menimbulkan kebimbangan bahawa Beijing sengaja mencetuskan nasionalisme dan semangat anti-Jepun.

Menandakan 80 tahun perang berakhir, filem ChinaDead to Rights, menggambarkan Pembunuhan Beramai-ramai Nanjing, yang mengaut lebih daripada 2.7 bilion CNY ($377.5 juta) dalam tempoh sebulan selepas penayangannya pada Julai.

Pembunuhan beramai-ramai itu berlaku dari Disember 1937 hingga Januari 1938. Tentera-tentera Jepun telah membunuh ratusan ribu orang China dan merogol gadis dan wanita yang tidak terhitung jumlahnya.

Filem itu berada di tangga teratas carta filem terlaris musim panas China. Tetapi bertambahnya pelbagai filem dalam tajuk-tajuk yang mirip telah menyebabkan pemerhati-pemerhati memberi perhatian terhadap apa yang ingin Beijing sampaikan.

Mulai bulan Ogos, filem ini ditayangkan di luar negara, dengan tayangan di Asia-Pasifik, Amerika Utara dan seterusnya.

Menurut Xinhua,Dead to Rightsadalah berdasarkan kisah benar seorang perantis studio foto Nanjing yang mana, semasa mengolah filem untuk pegawai Jepun, menemui imej-imej kekejaman.

Dia membahayakan nyawanya untuk memelihara foto-foto yang kemudiannya menjadi bukti terhadap penjenayah-penjenayah perang Jepun dan kini ditempatkan di Arkib Sejarah Kedua China.

Kanak-kanak dan orang dewasa naik angin

Gambaran filem itu mengenai jenayah perang Jepun telah mencetuskan gelombang baru sentimen anti-Jepun.

Video-video yang diedarkan di media sosial menunjukkan penonton-penonton berdiri dengan air mata selepas tayangan dan, didorong oleh penghasut di atas pentas, menjerit baris terkenal filem itu: "Tidak seinci pun tanah luas kita akan diserahkan."

Ramai ibu bapa membawa anak-anak mereka menonton filem tersebut untuk "pendidikan patriotik." Namun, beberapa kanak-kanak menangis secara beremosi, dan jerit terhadap ibu mereka, "Saya mahu membunuh semua orang Jepun."

Kanak-kanak yang seusia pelajar sekolah kedengaran mengisytiharkan, "Saya benci orang Jepun! Apabila saya dewasa, saya mahu menyertai tentera dan menembak mereka semua!" atau "Saya mahu membelasah orang Jepun sampai mati!"

Xinhua, memetik laporan tempatan dari Henan, China, menggambarkan bagaimana seorang budak lelaki yang berusia sembilan tahun, selepas menonton filem itu, memusnahkan koleksi kad anime Jepun yang berharga. Artikel itu tidak lagi boleh ditemui di laman web Xinhua.

Reaksi-reaksi tersebut telah menyebabkan ramai netizen mempersoalkan sama ada filem itu menyebarkan kebencian. Pada 31 Julai, Global Times menerbitkan satu editorial yang mengutuk kritikan sedemikian. Ia mengecam "buli siber" filem itu.

Dalam hari yang sama itu, "seorang warga Jepun yang berjalan bersama dengan seorang kanak-kanak telah terkena sesuatu yang mirip batu oleh seorang penyerang yang tidak dikenali di dalam stesen kereta api bawah tanah ... Suzhou," kata Kedutaan Jepun di Beijing dalam satu kenyataan.

Polis telah menahan seorang suspek, kata Kementerian Luar Negeri China kepada AFP.

Corak serangan ke atas Jepun

Ini bukan satu kejadian serangan terpencil ke atas penduduk-penduduk Jepun di China.

Pada Jun 2024, seorang lelaki yang bersenjata pisau mencederakan seorang ibu dari Jepun dan anaknya serta membunuh seorang wanita China di satu perhentian bas di Suzhou. Wanita itu adalah atendan bas yang akan membawa kanak-kanak Jepun itu ke sekolah. Dia cuba menghalang penyerang itu.

Kemudian pada bulan September, seorang lelaki menikam seorang budak lelaki Jepun yang dalam perjalanan ke sekolah di Shenzhen. Budak itu meninggal dunia pada hari berikutnya.

Beberapa filem patriotik dengan tema yang serupa denganDead to Rightstelah diterbitkan atau akan ditayangkan pada tarikh-tarikh yang mempunyai kepentingan istimewa.

Sebagai contoh,Mountains and Rivers Bearing WitnessdanScholars under Firetelah ditayangkan pada 15 Ogos, ulang tahun penyerahan Jepun.Against All Oddsdijadualkan untuk penayangan pada 3 September, ulang tahun bagi hari pada tahun 1945 apabila Republik China mengisytiharkan kemenangan dalam perang menentang Jepun.731dijadualkan untuk penayangan pada 18 September, ulang tahun Peristiwa Mukden pada tahun 1931.

Media rasmi telah menggembar-gemburkan filem-filem ini sebagai "penekanan terhadap semangat hebat Perang Penentangan ... berdasarkan peristiwa-peristiwa sejarah sebenar."

Penayangan secara cepat filem-filem ini telah menimbulkan kebimbangan terhadap penambahan keganasan terhadap Jepun.

Akio Yaita, seorang wartawan Jepun yang berpangkalan di Taiwan, menulis di X bahawa rakan-rakan Jepunnya yang tinggal di China telah memberi amaran kepada saudara-mara dan rakan-rakan mereka: "Adalah lebih baik untuk tidak melawat China dalam masa yang terdekat. Walaupun di Jepun, adalah lebih baik tidak pergi ke tempat yang ramai penduduk China."

Pergerakan nasionalisme

Media negara China sedang memupuk suasana "anti-Jepun" di seluruh negara sempena perarakan tentera yang akan diadakan pada 3 September untuk memperingati ulang tahun ke-80kemenangan China terhadap Jepun, kata Yaita.

Filem-filem seperti Dead to Rightsmencerminkan “hasutan nasionalisme berfikiran sempit”pemimpin China Xi Jinping sejak berkuasa," kata pengulas politik Lin Pao-hua, menurut Liberty Times.

"[Kita] harus menghadap fakta sejarah secara rasional dan mengelakkan keterlaluan, sensasi dan kekeliruan secara selektif," kata Lee Hsiao-feng, profesor emeritus di Universiti Pendidikan Nasional Taipei, di Facebook.

Beijing telah mempergiatkan kempen propagandanya untuk mempromosikan "pandangan yang betul" tentang Perang Dunia II, menggambarkan China dan USSR sebagai penentu pemenang, lapor Reuters pada 22 Ogos.

Penentangan China semasa perang telah "diabaikan secara terpilih dan dipandang rendah," manakala peranan Parti Komunis China (PKC) "sengaja diperkecilkan dan difitnah," kata ulasan dalam Harian Rakyat.

Sementara itu, Majlis Hal Ehwal Tanah Besar Taiwan (MAC) menuduh Beijing "berulang kali memutarbelitkan fakta" sejarah perang, menegaskan bahawa Republik Rakyat China "tidak wujud sama sekali" semasa perang Republik China menentang Jepun.

PKC telah secara palsu mendakwa ia mengetuai penentangan tersebut malah menggunakan naratif itu untuk menegaskan bahawa Taiwan adalah milik China, kata pengerusi MAC Chiu Chui-cheng.

MAC melarang pegawai-pegawai Taiwan dan anggota keselamatan negara daripada mengambil bahagian dalam perarakan Beijing pada 3 September.