Oleh AFP dan Focus | 2025-10-22

SYDNEY -- Penguasaan mutlak China terhadap pengeluaran nadir bumiboleh dicabar tidak lama lagi, kata seorang pelombong terkemuka selepas Amerika Syarikat mencapai perjanjian mineral yang ulung dengan Australia.

Pada 20 Oktober di Washington, Presiden AS Donald Trump menandatangani perjanjian dengan Perdana Menteri Anthony Albanese yang memberikan akses kepada Amerika Syarikat terhadap rizab luas nadir bumi dan mineral keperluan Australia yang sangat penting untuk segala-galanya daripada panel solar hingga peluru berpandu yang jitu.

Ketua Pegawai Eksekutif pelombong nadir bumi Australia Arafura Resources berkata pembangunan projek di luar China hanya akan membawa kebaikan.

"China pada dasarnya telah mengawal pasaran nadir bumi dengan mengawal harga," kata pengarah Arafura Darryl Cuzzubbo kepada AFP. "Membangunkan rantaian bekalan di negara yang berfikiran sama akan membantu mengubah dinamik itu."

Pencarian yang lama bagi rakan kongsi yang boleh dipercayai

Negara-negara pembuatan seperti Amerika Syarikat, Jerman dan Korea Selatan telah lama mencarirakan-rakan kongsi yang kurang berkemungkinan menggunakan nadir bumi sebagai cip tawar-menawar.

Perjanjian AS-Australia membuka jalan bagi rantaian bekalan alternatif di luar China, kata Cuzzubbo. "Dan itu kemudian memberi keyakinan kepada pelabur-pelabur bahawa negara-negara yang berfikiran sama ini akan melakukan sesuatu untuk mengubah kawalan China."

Pada dasarnya, Amerika Syarikat telah bersetuju untuk membantu membiayai sekumpulan projek nadir bumi di Australia, dengan mendapatkan keutamaan akses kepada mineral yang mereka temui sebagai balasan. Australia berkebolehan tinggi dalam pengekstrakan mineral tetapi telah bergelut untuk memprosesnya di negaranya. Lebih daripada 90% litium Australia masih dihantar ke loji-loji penapisan negara asing setiap tahun.

Arafura Resources memiliki salah satu projek pertama yang menerima pembiayaan di bawah perjanjian AS-Australia dan menyasarkan untuk meningkatkan kapasiti penapisan sendiri dengan pantas.

Sebuah lagi syarikat Australia, Lynas Resources, sudah menerima kontrak bernilai $258 juta untuk membina loji penapisan nadir bumi di Texas.

"Urus niaga dengan China akan berterusan sehingga terdapat rantaian bekalan yang pelbagai," kata Cuzzubbo. "Dan China akan memerah sebanyak keuntungan yang boleh, kerana mereka tahu dalam masa tiga hingga lima tahun, mereka akan mula hilang kawalan itu."

Penganalisis-penganalisis berpendapat bahawa tidak mungkin Australia akan menghasilkan nadir bumi bertapis pada skala yang sama seperti China, tetapi ia boleh melonggarkan cengkaman Beijing jika ia membina sebahagian, walaupun kecil, daripada kapasiti yang setanding.

"Australia ialah rakan kongsi terpenting Amerika Syarikat dalam menentang penguasaan China dalam nadir bumi," kata Pusat Kajian Strategik dan Antarabangsa (CSIS) dalam satu rencana yang bertarikh 20 Oktober.

Kekuatan Australia

Kepentingan Australia terletak pada asas sumber yang tiada tandingan dan kekuatan kewangannya, tambah CSIS. Ia memiliki beberapa deposit mineral kritikal terkaya di dunia, dan bursa sahamnya merupakan pusat kuasa global untuk membiayai usaha-usaha perlombongan, kedua selepas Asia dalam jumlah nilai pasaran usaha niaga tersebut.

Albanese berkata urus niaga nadir bumi itu akan membawa nilai $8.5 bilion dalam projek-projek mineral kritikal di Australia dan mengeratkan hubungan ke "peringkat seterusnya."

Perdana Menteri Australia itu telah mempromosikan mineral-mineral kritikal negaranya yang banyak sebagai cara untuk melonggarkan cengkaman China terhadap bekalan nadir bumi global, yang penting untuk produk-produk teknologi.

Angka kerajaan menunjukkan Australia adalah antara lima pengeluar terbesar dunia dalam litium, kobalt dan mangan, yang digunakan dalam segala-galanya daripada semikonduktor-semikonduktor hingga ke peranti pertahanan, kereta-kereta elektrik dan turbin-turbin angin.

Penganalisis-penganalisis berkata bahawa Australia kurang berkemungkinan mencabar penguasaan China, namun ia boleh menawarkan saluran bekalan yang lebih kecil tetapi boleh dipercayai untuk mengurangkan risiko kebergantungan yang melampau terhadap China. Kerajaan Australia berkata ia dan kerajaan AS masing-masing akan melabur lebih daripada $1 bilion dalam tempoh enam bulan yang akan datang, manakala Rumah Putih meletakkan angka itu pada $3 bilion antara kedua-dua negara tersebut.