Ayon sa Focus | 2025-10-23

Naghain ng pormal na protesta ang Australia sa Beijing matapos magpakawala ang isang Chinese fighter jet ng mga flare nang mapanganib na malapit sa eroplanong pangpatrolya ng Royal Australian Air Force (RAAF) habang nagsasagawa ito ng rutinang pagmamanman sa South China Sea.

Tinukoy ng Canberra ang insidente noong Oktubre 19 bilang “mapanganib at hindi propesyonal.”

Naganap ang insidente malapit sa pinag-aagawang Paracel Islands , nang lapitan ng isang Su-35 jet ng People’s Liberation Army (PLA) ang eroplanong P-8A Poseidon ng RAAF na nagpapatrolya sa dagat sa pandaigdigang himpapawid.

Tinutukoy ng China ang kapuluan bilang Xisha Islands. Inaangkin din ng Vietnam at Taiwan ang Paracels.

Paglalagay sa panganib ng mga crew ng RAAF

Ayon sa Department of Defense ng Australia, nagpakawala ng mga flare ang Chinese jet na “napakalapit” sa eroplano ng Australia, na naglagay sa panganib ang mga crew.

“Isa itong mapanganib at hindi propesyonal na maniobra,” ayon sa pahayag ng departamento noong Oktubre 20. “Inaasahan ng Australia na ang lahat ng bansa, kabilang ang China, ay pamahalaan ang kanilang mga militar sa ligtas at propesyonal na paraan.”

Iniulat ng Canberra na walang nasaktan o nasira, ngunit sinabi ni Defense Minister Richard Marles na nagpakawala ng dalawang flare ang crew ng PLA sa napakadelikadong ikli ng distansya. “Iyon mismo ... ang naging dahilan kung bakit itinuring namin itong mapanganib at hindi propesyonal,” aniya sa Sky News Australia.

Bagama't mahusay na naiwasan ng crew ng P-8 ang pinsala, “kaakibat nito ang posibilidad na maaaring naging iba ang kinalabasan,” ayon kay Marles.

Sadyang inilalathala ng Australia ang masamang pag-uugali ng PLA, sabi ni Marles. "Mula sa aming pananaw, ang talagang mahalaga ay mayroong napakalinaw na komunikasyon, at napakalinaw na mga pag-uugali."

Magpapatuloy ang Australia sa mga legal na operasyon, sinabi ni Marles: “Ipagpapatuloy namin ang pamamahala ng aming hukbong pangdepensa sa paraang nagpapatibay sa mga patakarang nakabatay sa mga alituntunin sa South China Sea, sa pandaigdigang katubigan, at sa pandaigdigang himpapawid.”

Mga paratang ng China

Inakusahan ng Southern Theater Command Air Force ng China ang Australia ng paglabag sa kanilang soberanya, na sinabing “nanghimasok” ang eroplano ng Australia sa himpapawid sa nasasakupang bahagi ng pinag-aagawang kapuluan.

“Ang mga kilos ng Australia ay isang matinding paglabag sa soberanya ng China at nagdudulot ng mataas na panganib ng pagsiklab ng insidente sa dagat at himpapawid,” ayon sa pahayag ng command noong Oktubre 20.

Ang China ay “patuloy na magsasagawa ng mga kinakailangang hakbang upang buong tatag na pangalagaan ang pambansang soberanya,” sinabi ng tagapagsalita ng Chinese Defense Ministry na si Jiang Bin noong Oktubre 22.

Ang pagpapakawala ng flare ay naging pinakabagong insidente sa sunud-sunod na mga sagupaan sa himpapawid sa pagitan ng China at Australia sa loob at ibabaw ng mga pinag-aagawang karagatan.

Noong Pebrero, binatikos ng Australia bilang “mapanganib at hindi propesyonal” ang isa pang pagpapakawala ng flare ng Chinese malapit sa patrol plane na Poseidon ; noong 2022, ang isang PLA J-16 ay nagpakawala ng chaff na nakain ng makina ng eroplanong P-8 ng Australia.

Kooperasyon ng US at Australia sa rare earths

Naganap ang insidente malapit sa Paracels habang nakikipagpulong tungkol sa seguridad si Australian Prime Minister Anthony Albanese kay US President Donald Trump sa Washington noong Oktubre 20–21. Tinalakay ng dalawang lider ang AUKUS partnership at inanunsyo ang isang kasunduan upang palawakin ang access ng US sa mga kritikal na mineral at rare earths ng Australia .

"Lagi naming tinututulan ang paglikha ng alitan sa pagitan ng mga alyansa, pagtaas ng panganib ng paglaganap ng nuklear at pagpapatindi ng kumpetisyon sa armas,” ayon kay Guo Jiakun, tagapagsalita ng Ministry of Foreign Affairs ng China noong Oktubre 21 bilang tugon sa mga pag-uusap kaugnay ng AUKUS.

Ang partnership ay inaasahang tutulungan ang Australia na makakuha ng mga nuclear-powered submarine .

Sinusunod ng mga operasyon ng Australia ang pandaigdigang batas at matagal nang nakagawian, sinabi ng Canberra.

“Sa loob ng mga dekada, ang [Hukbong Pangdepensa ng Australia] ay nagsasagawa ng mga aktibidad ng pagmamanman sa dagat sa rehiyon at ginagawa ito alinsunod sa pandaigdigang batas,” dagdag pa ng pahayag ng Department of Defense ng Australia.