Ayon kay Zarak Khan | 2025-11-24

Pinalalakas ng Japan at Indonesia ang kanilang kooperasyon sa depensa at karagatan, muling pinagtitibay ang kanilang pagsisikap na magkaisa sa mga posisyon tungkol sa mga kaganapan sa East at South China Sea, isang hakbang na malawakang itinuturing bilang bahagi ng mas malawak na estratehiya upang kontrahin ang lumalawak na impluwensiya ng China sa rehiyon.

Sa kanilang ikatlong "two-plus-two" na Foreign and Defense Ministerial Meeting sa Tokyo noong Nobyembre 17, tinalakay nina Indonesian Defense Minister Sjafrie Sjamsoeddin at Foreign Minister Sugiono ang ugnayang pangseguridad ng Indonesia at Japan kasama sina Japanese Defense Minister Shinjiro Koizumi at Foreign Minister Motegi Toshimitsu, ayon sa Ministry of Foreign Affairs ng Japan. Kasama sa iba pang tinalakay ang mga tensyon sa rehiyon at mas malawak na pandaigdigang pagtutulungan.

Nagkasundo ang dalawang bansa na "palakasin ang mga pagsisikap tungo sa pagkakamit ng isang 'Malaya at Bukas na Indo-Pacific (Free and Open Indo-Pacific - FOIP),'" na binigyang-diin na ang pinahusay na pagtutulungan sa seguridad ng Japan at Indonesia, parehong demokratiko at bansang pandagat, ay may estratehikong kahalagahan.

Itinaas ng Japan at Indonesia ang kanilang ugnayan sa isang komprehensibong estratehikong partnership noong 2023. Nangako silang itaguyod ang pagtutulungan sa pagitan ng FOIP vision at ng ASEAN Outlook on the Indo-Pacific, isang balangkas na pinagtibay ng mga lider ng ASEAN upang gabayan ang pakikilahok ng rehiyon batay sa mga prinsipyo ng kooperasyon, pagiging bukas, at inklusibo.

Pagkontra sa mga hakbang pandagat ng Beijing

Ang mga tensyon sa teritoryo sa pinagtatalunang South China Sea ang nagtutulak sa pangangailangan ng mas pinatibay na kooperasyon sa seguridad sa karagatan ng Jakarta at Tokyo.

Inaangkin ng China ang mahigit 80% ng naturang dagat bilang bahagi ng teritoryo nito, kahit na pinawalang-bisa iyon ng isang pandaigdigang hukuman noong 2016.

Kasabay nito, nasasangkot ang Japan sa isang matinding di­plomatikong alitan laban sa China , lalo na pagkatapos ng pahayag ni Prime Minister Sanae Takaichi na maaaring pag-isipan ng Japan ang paggamit ng pwersang militar kung sakaling sumiklab ang labanan sa Taiwan.

Nahaharap din ang Indonesia sa lumalalang tensyon laban sa Beijing, dahil ang kanilang Exclusive Economic Zone ay malawak na sumasakop sa teritoryong inaangkin ng China sa halos buong South China Sea.

Sa kanilang pagpupulong noong Nobyembre 17, ipinahayag ng mga minister mula sa Indonesia at Japan ang "matinding pag-aalala laban sa patuloy at paglala ng mga unilateral na pagtatangkang baguhin ang status quo sa pamamagitan ng puwersa o pamimilit" sa East at South China Sea, ayon sa Ministry of Foreign Affairs ng Japan.

Binigyang-diin din nila ang pangangailangang sumunod sa pandaigdigang batas, lalo na sa United Nations Convention on the Law of the Sea, upang mapanatili ang isang kaayusang pandagat na nakabatay sa mga patakaran.

Mga kasunduan sa depensa at palitan ng teknolohiya

Tinuturing ng Japan ang Indonesia bilang mahalagang katuwang sa pagpapalakas ng panrehiyong depensa sa karagatan at pinalalakas nito ang mga pagsisikap na isulong ang kooperasyon sa kagamitan at teknolohiyang pang-depensa kasama ang Jakarta.

Sa kanyang pagbisita, pinuntahan ni Sjafrie ang Yokosuka naval base, kung saan ininspeksyon niya ang ilang barko ng Japan Maritime Self-Defense Force, kabilang ang Mogami-class Kumano frigate, isang Murasame-class destroyer, at isang Taigei-class submarine.

Nagbigay ang mga opisyal ng Japan ng detalyadong briefing tungkol sa kakayahan ng Kumano, na nagpapakita ng interes ng Tokyo na isulong ang pagbebenta ng kagamitan sa depensa sa Indonesia, isang lumalaking merkado.

Sinundan ang pagbisitang ito ng paglulunsad ng Japanese-Indonesian defense consultation mechanism noong Enero. Layunin nito na palakasin ang kooperasyon sa seguridad sa karagatan, kagamitan sa depensa, at pagpapalitan ng teknolohiya.

Kasalukuyang isinasagawa ang mga negosasyon para sa magkasanib na pagbuo at paggawa ng mga makabagong frigate para sa hukbong-dagat ng Indonesia.

Ipinahayag ng Indonesia ang matinding interes sa mga upgraded Mogami-class frigate ng Japan, na nakatakdang i-export din ng Japan sa Australia.

Ayon sa Japan Times, iniulat na iminungkahi ng Tokyo ang isang $1.94 bilyong package para sa inisyatibong ito, na kinabibilangan ng paggawa ng apat na frigate sa Japan at apat pang barko sa state-owned shipyard ng Indonesia na PT PAL.

Kasabay nito, isinusulong din ng Indonesia ang mas malawak nitong programa para sa modernisasyon ng hukbong militar.

Itutuloy nito ang pagbili ng 42 Rafale fighter jet sa France na nagkakahalaga ng $8.1 bilyon , na inaasahan ang mga unang delivery sa unang bahagi ng 2026.

Lumalakas na pagtutulungan ng militar

Higit pa sa kanilang pagkakaisa, pinalawak ng Indonesia at Japan ang magkasanib na pagsasanay at pinalakas ang kakayahang makipagtulungan kasama ang mga pangunahing katuwang, lalo na ang United States.

Noong Agosto malapit sa Jakarta, idinaos ang pinakabagong Super Garuda Shield exercises, na dinaluhan ng higit sa 6,000 sundalo mula sa Indonesia, Japan, United States, Australia, Canada, United Kingdom, Brazil, South Korea, Netherlands, New Zealand, Singapore, Germany, at France.

Tinitiyak ng mga pagsasanay na, "bilang isang pangkat ng mga bansa, kaya nating harapin ang mga hamon sa rehiyon at panatilihing malaya at bukas ang Indo-Pacific," sabi ni Adm. Samuel J. Paparo, pinuno ng US Indo-Pacific Command, sa seremonya ng pagbubukas sa Jakarta.

Nagsagawa ng magkasanib na pagsasanay sa karagatan ang Japan, Pilipinas at United States sa South China Sea mula Nobyembre 14 hanggang 15, na nagpapakita ng lumalawak na koordinasyon sa seguridad ng mga magkakatuwang, na sinabayan naman ng China ng pagpapadala ng isang bomber formation para sa tinawag nilang "routine patrol operations" sa parehong petsa.

Bukod pa rito, pumayag ang Indonesia na pumirma ng bagong kasunduang pangseguridad kasama ang Australia , na naglalahad ng mga plano para sa mas matibay na estratehikong kooperasyon sa pinagtatalunang rehiyon ng Asia-Pacific.