Ayon sa AFP at kay Li Hsien-chih | 2025-11-14

Inaprubahan ng Estados Unidos ang pagbebenta ng mga piyesa at kagamitan para sa eroplano na nagkakahalaga ng $330 milyon. Ito ang kauna-unahang militar na bentahan sa Taiwan mula nang manungkulan ang kasalukuyang administrasyon ng U.S. noong Enero, ayon sa Ministry of Foreign Affairs ng Taiwan noong Nobyembre 14.

Bagaman hindi kinikilala ng Estados Unidos ang paghahabol ng Taiwan sa pagiging malaya, si Washington ang pinakamalaking tagapagtustos ng armas ng Taipei at pangunahing hadlang sa posibleng pagsalakay sa demokratikong isla ng China.

Inaangkin ng Beijing na bahagi ng teritoryo nito ang Taiwan at nagbanta na gagamit ng puwersa upang mapasailalim sa kontrol nito.

Ayon sa Foreign Ministry ng Taiwan, ito ang kauna-unahang pagkakataon na inihayag ng bagong administrasyon ng U.S. ang pagbebenta ng armas sa Taiwan, matapos aprubahan ng U.S. State Department ang pakete.

Humiling ang Taiwan ng ‘hindi karaniwang mga bahagi, ekstrang piyesa at pang-ayos, mga ginagamit na materyales at aksesorya, at suporta para sa pagkumpuni at pagbabalik ng F-16, C-130, at Indigenous Defense Fighter (IDF) na mga eroplano,’ ayon sa US Defense Security Cooperation Agency.

Ayon sa Defense Ministry ng Taiwan, makakatulong ang pagbebenta upang mapanatili ang kahandaan sa pakikidigma at palakasin ang depensibong tatag laban sa halos araw-araw na ‘gray-zone’ na operasyon ng China sa paligid ng isla.

Sinabi ng Foreign Ministry ng China na “mahigpit nitong tinututulan” ang pag-apruba ng Washington sa naturang pagbebenta, na naganap mga dalawang linggo matapos makipagpulong si US President Donald Trump kay Chinese President Xi Jinping sa South Korea.

Sinabi ni Su Tzu-yun, mananaliksik sa Taiwan’s Institute for National Defense and Security Research, na ipinagpapatuloy ng kasunduan ang pagbabagong nagsimula noong unang termino ni Trump (2017–2021), nang lumipat ang Washington mula sa bundled na pagsusuri ng mga pagbebenta ng armas sa Taiwan tungo sa isang case-by-case na modelo na katulad ng mga pamamaraang ginagamit para sa mga bansang kasapi ng NATO.

Sinabi niya sa Taiwan’s Central News Agency na ang bagong bentahan ay nagpapawi sa mga pagdududa tungkol sa pangako ng Estados Unidos sa seguridad ng isla.

Ipinangako ng pamahalaan ni Pangulong Lai Ching-te ng Taiwan na palalakasin ang paggasta sa depensa habang nagpapatuloy ang presyur militar ng China sa paligid ng isla. Bagaman may sariling industriya ng depensa ang Taiwan, malaki pa rin ang kakayahan ng militar ng China kumpara rito, kaya nananatiling umaasa ang Taiwan sa mga armas mula sa US.

Aksyon sa Kongreso ng Estados Unidos

Ang pinakabagong pagbebenta ng armas ay dumating kasunod ng hakbang ng Kongreso ng US noong Oktubre na naglalayong palakasin ang ugnayang pangseguridad sa Taipei. Wala pa sa mga panukalang batas ang naisabatas bilang ganap na batas.

Sa taunang National Defense Authorization Act, mahigpit na hinikayat ng Senado ng US si Kalihim ng Depensa Pete Hegseth na anyayahan ang Taiwan na sumali sa Rim of the Pacific naval exercises. Sinusuportahan din nito ang magkasanib na pag-unlad at paggawa ng mga unmanned system sa isla.

Sa isang forum noong Nobyembre 11 na inorganisa ng Atlantic Council, sinabi ni Adam Smith, Pangalawang Tagapangulo ng House Armed Services Committee ng US, na ang pag-anyaya sa Taiwan na makibahagi sa mga drills ay magpapakita ng pangako ng Estados Unidos at iba pang bansa na tulungan itong ipagtanggol ang sarili at magpapaalangan sa China na salakayin ang Taiwan, ayon sa Taipei Times.

Noong Oktubre, inaprubahan ng US Senate Committee on Foreign Relations ang isang pakete ng mga hakbang, kabilang ang apat na panukalang batas na may kaugnayan sa Taiwan. Pangunahing bahagi nito ang PORCUPINE Act, na magpapapaikli sa mahahabang proseso ng pagbebenta ng armas sa Taiwan at ituturing ang isla bilang kaalyado ng NATO sa ganitong pagbebenta.

Partikular, inaatasan ng panukalang batas ang administrasyon na ipaalam sa Kongreso 15 araw bago ang anumang pagbebenta ng armas sa Taiwan na lalampas sa $25 milyon. Sa kasalukuyan, 30 araw ang abiso at $14 milyon ang hangganang halaga.

Gagawin din nitong mas madali para sa mga kasosyo ng NATO at NATO Plus na ilipat ang armamentong gawa sa US sa Taiwan, na maaaring magpabilis ng paghahatid ng mga precision-guided munitions, antiship missiles, at iba pang sistemang mataas ang prioridad.

Asimetrikong digmaan ang susi

Ang lohika ng PORCUPINE Act ay nauugnay sa paglipat ng Taiwan patungo sa isang asimetrikong “porcupine” na postura, na umiiwas na makipagtunggali sa China sa mabibigat na armas, ayon sa mga tagasuporta.

Isinulat ng mga analista ng militar na sina Kenneth Fann at Charles Bursi noong 2023 na, “Sa pangmilitar na kahulugan, nakakatulong ang pagkakatulad na ito upang mailarawan ang bundok-isla ng Taiwan, na puno ng mababang-teknolohiyang at mobile na sandata laban sa eroplano, tangke, at barko.”

Ang iba pang mga panukalang batas na nakatuon sa Taiwan ay mas makitid ang saklaw. Nilalayon ng Deter PRC Aggression Against Taiwan Act na tiyakin na makakakilos nang mabilis ang Washington upang patawan ng parusa ang mahahalagang bahagi ng ekonomiya ng China kung gagamit ng puwersa ang Beijing laban sa Taiwan.

Susuportahan ng United States–Taiwan Partnership in the Americas Act ang mga bansang Latin America at Caribbean na may diplomatikong relasyon sa Taipei. Samantala, itutulak ng Taiwan International Solidarity Act ang Estados Unidos na tutulan ang mga pagsisikap ng Beijing na pahinain ang posisyon ng Taiwan sa mga pandaigdigang organisasyon.